ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ Α. ΠΟΛΗ*
Το Προτεινόμενο Σχέδιο Αξιολόγησης (2019 ) υποστηρίζει ότι μια από τις κύριες αδυναμίες του Υφιστάμενου Σχεδίου είναι η υπέρμετρη σημασία που αυτό δίνει στον τομέα της αρχαίοτητας¹. Είναι αυτή η παραδοχή σωστή; Πριν απαντήσουμε στο ερώτημα είναι συναφές και εξίσου ενδιαφέρον ότι η προτεινόμενη θεραπεία για μείωση της υποθετικά ψηλής βαρύτητας της αρχαιότητας είναι ότι:
Προτείνεται όπως ο τομέας της αρχαιότητας αποτιμάται, ως κριτήριο συγκριτικής αξιολόγησης για σκοπούς προαγωγής, με μάξιμουμ 10% ²
Είναι άραγε σωστό ότι το Υφιστάμενο Σχέδιο Αξιολόγησης αποδίδει στην αρχαιότητα ποσοστό βαρύτητας πέραν των 10%;
Για να απαντήσουμε, ας αποκρυσταλλώσουμε τις θεμελιώδεις παραδοχές του Προτεινόμενου Σχεδίου Αξιολόγησης για το θέμα της αρχαιότητας:
Θα αποδείξουμε το ανυπόστατο των παραδοχών (1) και (2) με βάση το ακόλουθο αντιπαράδειγμα από το Υφιστάμενο Σχέδιο Αξιολόγησης
Υφιστάμενο Σχέδιο Αξιολόγησης – Αριθμητική αποτίμηση βαρύτητας των τριών τομέων αξιολόγησης
Με βάση το Υφιστάμενο Σχέδιο Αξιολόγησης ένας υποψήφιος διευθυντής με 10 χρόνια υπηρεσίας στη θέση βοηθού διευθυντή και διδακτορικό θα μπορούσε, θεωρητικά, να πάρει μέχρι διακόσιες δέκα πέντε (215) μονάδες από τους τρεις τομείς αξιολόγησης ως ακολούθως:
Με βάση το παράδειγμα μας το Υφιστάμενο Σχέδιο Αξιολόγησης δίνει σε ένα υποψήφιο διευθυντή, βαρύτητα μικρότερη του 5% για δεκαετή υπηρεσιακή αρχαιότητα σε θέση Β. διευθυντή, ενώ το Προτεινόμενο, που υποτίθεται τη μειώνει δίνει υπέρ - διπλάσια ποσοστιαία βαρύτητα. Η βασική παραδοχή του προτεινόμενου Σχεδίου ελέγχεται ως ανυπόστατη. Οι συντάκτες του πιάστηκαν αδιάβαστοι. Έπρεπε να γνωρίζουν αυτό που με ελαφρά καρδία διατυπώνουν ως αδιαπραγμάτευτή αλήθεια για να μην πέφτουν σε σφάλματα, που ένας μαθητής που γνωρίζει μαθηματικά επιπέδου έκτης δημοτικού θα μπορούσε να αποφύγει.
Για να κάνουμε όμως και το δικηγόρο του διαβόλου πρέπει να παραδεχτούμε ότι στο Υφιστάμενο Σχέδιο Αξιολόγησης δεν υπάρχει η οροφή των δέκα μονάδων για αρχαιότητα υποψηφίων διευθυντών που προτείνει το νέο Σχέδιο. Πόσα χρόνια άραγε θα έπρεπε να υπηρετήσει ως βοηθός διευθυντής το άτομο του παραδείγματος μας για να φτάσουν οι μονάδες αρχαιότητας του στο 10%; Υπάρχουν άραγε άτομα που θα μπορούσαν να καλύψουν με πολυετή υπηρεσία το όριο του 10%;
Αν κάνουμε τις μαθηματικές πράξεις, η απάντηση είναι ότι το άτομο του παραδείγματος μας θα έπρεπε να υπηρετήσει σχεδόν είκοσι τρία χρόνια⁸ (κατ’ ακρίβεια 22,77) στη θέση Βοηθού Διευθυντή για να αποκτήσει η αρχαιότητα του βαρύτητα 10%. Όμως, με βάση τα αρχεία της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας δεν υπάρχει σήμερα άτομο με υπηρεσία πέραν των δεκαεπτά⁹ (17) ετών σε θέση Βοηθού Διευθυντή. Επιπλέον, διαχρονικά, σε διαδικασίες προαγωγής σε θέση διευθυντή δεν έχει παρατηρηθεί διεκδικητής με υπηρεσία πέραν των δεκαπέντε (15) ετών σε θέση Β. διευθυντή.
Συμπέρασμα
Με βάση το καθ’ όλα ρεαλιστικό παράδειγμα, είναι φανερό ότι η βασική παραδοχή των συγγραφέων του Προτεινόμενου Σχεδίου Αξιολόγησης, ότι το Υφιστάμενο Σχέδιο υπερεκτιμά τον τομέα της αρχαιότητας για σκοπούς προαγωγής, αποδεικνύεται μαθηματικά ως λανθασμένη, τουλάχιστον για την περίπτωση διεκδίκησης θέσης διευθυντή. Δεν περιμένω βέβαια ότι οι σοφοί πανεπιστημιακοί που έγραψαν το Σχέδιο θα καταδεχτούν να απαντήσουν στα επιχειρήματα μου, όμως ο μέσος αναγνώστης μπορεί να κρίνει την ποιότητα των επιχειρημάτων μου και να τοποθετηθεί ανάλογα.
Σημειώσεις
Με βάση τις απόψεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, το Υφιστάμενο Σχέδιο Αξιολόγησης των εκπαιδευτικών παρουσιάζει αρκετές αδυναμίες που αφορούν κυρίως: Την υπέρμετρη σημασία που δίνεται στην αρχαιότητα
*Μέλος ΔΣ ΑΚΙΔΑ 2017-2020