ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΗΡΑΚΛΕΟΥΣ*
“... It is the education which gives a man a clear, conscious view of their own opinions and judgements, a truth in developing them, an eloquence in expressing them, and a force in urging them. It teaches him to see things as they are, to go right to the point, to disentangle a skein of thought to detect what is sophistical and to discard what is irrelevant.”
― John Henry Newman, TheIdeaofaUniversity
"Ποτέ δεν υπάρχει ούριος άνεμος για ένα καράβι που δεν ξέρει ποιος είναι ο προορισμός του" .
Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, Πρύτανης Πανεπιστημίου Κύπρου
Τους τελευταίους μήνες, μετά την ένταξη της χώρας μας στο Μηχανισμό Στήριξης είναι κοινοί διαπίστωση τόσο των πολιτικών όσων και των ακαδημαϊκών ότι η ανάπτυξη είναι ο μονόδρομος για την έξοδο της Κύπρου από την εντατική. Βεβαίως ο όρος ανάπτυξη τυγχάνει διαφόρων ερμηνειών.
Κάποιοι επικαλούμενοι την ανάπτυξη και την πρόοδο έχουν στο μυαλό τους τη φούσκα των τελευταίων χρόνων, στηριζόμενη στα σαθρά θεμέλια του ευκαιριακού κέρδους, της κουτοπονηριάς μας και της ψευδεπίγραφης αίσθησης ευμάρειας που ζούσαμε όλοι μας, τη μορφή ανάπτυξης με τους πάντες και κυρίως το κράτος να δανείζονται χωρίς να μπορούν να πληρώσουν και με το σύγχρονο κυπριακό όνειρο να είναι ο διορισμός στο δημόσιο.
Βέβαια υπάρχει και η άλλη σχολή σκέψης. Αυτή που αντιλαμβάνεται την ανάπτυξη ως ένα νέο ξεκίνημα βασιζόμενη στην τεχνογνωσία, στην έρευνα και στην επένδυση στο μεγαλύτερο κεφάλαιο που διαθέτει τούτος ο τόπος, που δεν είναι άλλος από τους νέους ανθρώπους του. Ανάπτυξη που θα προωθεί την αριστεία, θα επιβραβεύει την επιτυχία και θα δίνει κίνητρα σε όσους τολμούν να δώσουν στο τόπο μας «προστιθέμενη αξία».
Μια χώρα λοιπόν που στοχεύει στην υγιή ανάπτυξη δεν μπορεί παρά να θέτει σαν προμετωπίδα τα κατεξοχήν ερευνητικά ιδρύματα, τα πανεπιστήμια. Η κρίση μεταξύ Βουλής και Πανεπιστημίου Κύπρου είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για την Κυπριακή Πολιτεία να επαναπροσδιορίσει τους στόχους της. Νωπές είναι ακόμα οι μνήμες από τις υποσχέσεις για τη δημιουργία του “innovation center” της Microsoft στην Κύπρο. Δυστυχώς, αντί έργων ποιοτικής ανάπτυξης βλέπουμε καθημερινά τους νέους επιστήμονες μας να ξοδεύουν το ταλέντο τους στα πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Το Πανεπιστήμιο Κύπρου από την ίδρυσή του αποτελούσε το εφαλτήριο για την επιστροφή στην Κύπρο των επιστημόνων μας που διέπρεπαν στο εξωτερικό, με αποκορύφωμα την ένταξη του Νομπελίστα Χριστόφορου Πισσαρίδη στην Ακαδημαϊκή του Κοινότητα.
Ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρεται η Βουλή στους Ακαδημαϊκούς του Πανεπιστημίου Κύπρου είναι το λιγότερο ασεβής. Δεν εξετάζω αν είναι ή όχι υψηλά τα επιδόματα, παρά μόνο το πώς συμπεριφέρθηκε η Βουλή. Στις αρχές τις δεκαετίας του 1990, αυτοί οι άνθρωποι άφησαν επιτυχημένες καριέρες στο εξωτερικό (και πολύ πιο παχυλούς μισθούς) γιατί συνεπάρθηκαν από το όραμα ίδρυσης ενός πανεπιστημίου στον τόπο τους. Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που οραματίστηκαν ένα πανεπιστήμιο υψηλού επιπέδου, που να μη διαχωρίζει την Κυπριακή Κοινωνία σε αυτούς που μπορούν να στείλουν τα παιδιά τους στο εξωτερικό και σ’ αυτούς που δεν μπορούν. Είναι οι ίδιοι, που πριν από δύο χρόνια ζήτησαν αποκοπή του μισθού τους όταν η ΠΑΣΥΔΥ εξέδιδε πολεμικά ανακοινωθέντα. Είναι αυτή η ακαδημαϊκή κοινότητα που κατέταξε, την συνήθως στον πάτο των ευρωπαϊκών στατιστικών Κύπρο, σε μια από τις κορυφαίες θέσεις στην προσέλκυση ερευνητικών προγραμμάτων. Είναι τα άτομα που καλούνται να διαχειριστούν την ερχόμενη χρονιά ένα διογκωμένο από φοιτητές Πανεπιστήμιο, με πολύ μικρότερο προϋπολογισμό και σχεδόν καθόλου επισκέπτες ακαδημαϊκούς, Κυρίως, είναι αυτοί που καλούνται να διαχειριστούν το μέλλον της Κύπρου. Για αυτούς ακριβώς τους λόγους το λιγότερο που είχε να κάνει η Βουλή και η Επιτροπή Παιδείας στο σύνολο τους αλλά και μεμονωμένοι βουλευτές, θα ήταν να τους καλέσουν σε διαβούλευση και όχι να αναλώνονται σε ένα αναίσχυντο πόλεμο εντυπώσεων και συνθημάτων.
Αλήθεια, αυτοί οι βουλευτές δεν αντιλαμβάνονται ότι οι Κυπριακές Αερογραμμές οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια προς το κλείσιμο πριν το τέλος του 2013, δεν βλέπουν ότι σε ένα καθεστώς ανταγωνισμού με τον εαυτό της η ΑΗΚ καταφέρνει να επιβαρύνει τον Κύπριο πολίτη με το ακριβότερο ρεύμα στην Ευρώπη, δεν βλέπουν ότι ο βρόχος που ονομάζεται δημόσια υπηρεσία πνίγει καθημερινά το προϋπολογισμό του κράτους, μήπως κλείνουν τα μάτια όταν βλέπουν την μια κρατική τράπεζα απέναντι στην άλλη και όλες μαζί να βρίσκονται στην εντατική, η ακόμα δεν έχουν την παραμικρή συναίσθηση του τη γίνεται στον τόπο μας με τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να μην τα βγάζουν πέρα. Μήπως φοβούνται ότι οι συντεχνίες των Κυβερνητικών είναι πιο δυνατές από τις φωνασκίες τους;
Το Πανεπιστήμιο Κύπρου αποτελεί το μοναδικό οργανισμό που αναπτύσσεται μέσα στον πρωτοφανή λήθαργο με τον οποίο έχουν κοιμίσει την οικονομία μας. Η ίδρυση της Ιατρικής Σχολής και η ανέγερση της βιβλιοθήκης αποτελούν τρανταχτά παραδείγματα. Το ίδιο το Πανεπιστήμιο παγιοποίησε τις προσλήψεις διοικητικού προσωπικού από μόνο του αντιλαμβανόμενο τα σημάδια της κρίσης διατηρώντας παράλληλα τη λειτουργικότητα του. Διατηρεί τις υψηλές του επιδόσεις όταν ολόκληρη η κοινωνία κάνει οδυνηρούς συμβιβασμούς. Είναι το ίδιο Πανεπιστήμιο που συνεχίζει να στέλνει αποφοίτους στα κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου όταν η Δευτεροβάθμια μας Εκπαίδευση βρίσκεται στο πάτο των ευρωπαϊκών και παγκόσμιων διαγωνισμών.
Μήπως λοιπόν οι Αντιπρόσωποι του λαού θα πρέπει να αναλωθούν στο να επιλύσουν τα πραγματικά προβλήματα, μήπως πρέπει επιτέλους να αντιληφθούν ότι ο λαϊκισμός δεν έχει πλέον τόπο στη δημόσια ζωή του τόπου; Ας επιλέξουν επιτέλους ποια Κύπρο επιθυμούν, αυτή της αριστείας και της έρευνας ή αυτή της αρπακόλλα και του ευκαιριακού κέρδους.
«Quis cusτodiet ipsos custodes?»*
*Φοιτητής στο Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Διοίκησης Επιχειρήσεων Πανεπιστημίου Κύπρου
*«Ποιος θα φυλάει τους φύλακες» Σάτιρες Γιουβενάλης, 1ος-2ος αιών μΧ, Ρωμαίος σατιρικός ποιητής
