Τελείται σήμερα Τρίτη 6 Αυγούστου η κηδεία του εκπαιδευτικού Φοίβου Κότσαπα που απεβίωσε την περασμένη Πέμπτη σε ηλικία 89 ετών. Η κηδεία θα τελεστεί από τον Ιερό Ναό Αγ. Νικολάου στη Λεμεσό, στις 10 π.μ..
Ο Φοίβος Κότσαπας ήταν το όγδοο από τα δέκα παιδιά της οικογένειας Κότσαπα. Γεννήθηκε στις 22 Ιουνίου 1924 στη Λεμεσό. Φοίτησε στο Λανίτειο Γυμνάσιο, από όπου και αποφοίτησε. Κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (1942-1946) υπηρέτησε για πέντε χρόνια στο Αγγλικό Ναυτικό στην Αλεξάνδρεια, ως εθελοντής. Το 1946 μέχρι το 1950 πραγματοποίησε και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Φιλοσοφική Σχολή στην Αθήνα, στο Τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας. Μετά το πέρας των σπουδών του δίδαξε στο Λανίτειο Γυμνάσιο για δύο χρόνια, ενώ κατά τον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. συνελήφθη και φυλακίστηκε το 1956 με την οικογένειά του, στα κρατητήρια της Κοκκινοτριμιθιάς για δέκα μήνες.
Με την προτροπή ενός καθηγητή του, συνέχισε τις σπουδές του σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, Institute of Education, στην παιδεία με διατριβή για τον Πλάτωνα: Έρως και Παιδεία. Στη συνέχεια, εξόριστος από την Κύπρο, εργάστηκε για τρία χρόνια, ως καθηγητής σε κολλέγιο, στη Σιέρρα Λεόνε της Δυτικής Αφρικής. Με την ανεξαρτησία επέστρεψε στην Κύπρο το 1959 και εργάστηκε για οκτώ χρόνια στην Παιδαγωγική Ακαδημία, μέχρι το 1967, ενώ παράλληλα εκπροσωπούσε την Κύπρο στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Συγχρόνως υπηρέτησε για δύο χρόνια ως Εκπρόσωπος Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών του Υπουργείου Παιδείας.
Από το 1968 μέχρι το 1974 εργάστηκε στην ΟΥΝΕΣΚΟ ως ειδικός στην εκπαίδευση και βοήθησε στο να κτιστεί το Πανεπιστήμιο της Λουζάκα στη Ζάμπια. Ως εκπρόσωπος της ΟΥΝΕΣΚΟ υπηρέτησε πέντε χρόνια στη Ζάμπια και δύο χρόνια στη Σομαλία.
Από το 1975 μέχρι το 1991 που αφυπηρέτησε, ήταν καθηγητής Ψυχολογίας και Ιστορίας στο Κολέγιο Αθηνών. Από Το 1991 επέστρεψε στην Κύπρο, όπου κυρίως αρθρογραφούσε.
Δείχνοντας έμπρακτα τη μεγάλη του αγάπη για την παιδεία, ο Φοίβος Κότσαπας δώρισε την προσωπική του βιβλιοθήκη στο Λανίτειο Λύκειο Α΄.
Ο γιος του Νίκος μιλώντας με συγκίνηση για τον πατέρα του αναφέρει:
«Ήταν πατριώτης αλλά και εθνιστής. Αν είχε ένα χαρακτηριστικό, αυτό ήταν το πόσο αγαπούσε τους μαθητές του. Βοήθησε χιλιάδες παιδιά για να σπουδάσουν με υποτροφίες στο εξωτερικό, στην Αγγλία και στην Αμερική. Υπήρξε ο σύμβουλος πάρα πολλών παιδιών για σπουδές.» Ενώ όπως λέει χαριτολογώντας: «οι μαθητές του είχαν προτεραιότητα μεγαλύτερη σχεδόν από εμάς, τα παιδιά του.»
Στον άνθρωπο Φοίβο, αλλά και στην αγάπη του για την παιδεία και ειδικότερα για τους μαθητές του αναφέρεται και ο καθηγητής και φίλος του, πρώην Διευθυντής του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου, Άδωνης Κωνσταντινίδης:
«Ο Φοίβος είχε ένα χάρισμα που δεν το κατάκτησαν πολλοί. Ήταν σεβαστός και αγαπητός σε όλους όσους δίδαξε, μαθητές και φοιτητές. Οι μαθητές του Φοίβου πολύ τον αγαπούσαν και ο ίδιος τους αγαπούσε πολύ. Αυτό επηρέασε σίγουρα τους μαθητές, γι’ αυτό και οι μαθητές που είχε στο Λανίτειο τον θυμούνται σαν ένα νέο καθηγητή που ήρθε τότε, στο τέλος της δεκαετίας του ’50, ως έναν νέο άνθρωπο, γελαστό, καταδεκτικό και την ίδια ώρα όμως ορθά καθοδηγητικός με τις γνώσεις που πρόσφερε και την όλη του συμπεριφορά. Επίσης, είχε φοιτητές στην Παιδαγωγική Ακαδημία, που ήταν γι’ αυτούς παράδειγμα προσέγγισης και όταν έγιναν στη συνέχεια επαγγελματίες δάσκαλοι αισθάνονταν πως ακολουθούσαν τις προτροπές του.
Μάλιστα μέχρι πρόσφατα, ίσως στο τελευταίο του ταξίδι στην Αθήνα, μου έλεγε, όταν συνάντησε εκεί παλιούς μαθητές του, ότι τον δέχτηκαν με πολλή χαρά και του χάρισαν – το έβλεπα στα λεγόμενά του – στιγμές ευτυχίας, αγαλλίασης, στιγμές που μόνο ένας σωστός δάσκαλος μπορεί να εκτιμήσει. Την αγάπη των μαθητών του, που είναι το μεγαλύτερο βραβείο που μπορεί να έχει.
Με δυο λόγια, επηρέαζε, επιδρούσε, ενίσχυε, φώτιζε, ενθουσίαζε, καθοδηγούσε με την προσέγγιση και τις συμβουλές του, τον τρόπο που αντιμετώπιζε τα προβλήματα. Χαιρόταν πολύ όταν έβλεπε παλιούς μαθητές του και άκουγε για τις δραστηριότητές τους. Αυτό ήταν ένα χαρακτηριστικό του γνώρισμα που τον αναζωογονούσε.»
