ΤΟΥ ΛΟΥΚΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ*
Με τη μαιευτική μέθοδο διδασκαλίας, ο εκπαιδευτικός προσποιείται την πλήρη άγνοια για το θέμα, κάνει χρήση της ειρωνείας και επωμίζεται τον ρόλο της συνείδησης. Μέσα από τη διαδικασία ερωτήσεων και απαντήσεων δημιουργεί ένα πνεύμα διαλόγου και συζήτησης. Στο τέλος κατορθώνει να διεισδύει στην ψυχή του μαθητή και να εκμαιεύει την αλήθεια που αυτή (η ψυχή) κρύβει μέσα της.
Με την ελεγκτική μέθοδο διδασκαλίας, ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιεί τις ίδιες πρακτικές, όπως και στη μαιευτική μέθοδο διδασκαλίας, με τη διαφορά ότι κατορθώνει να βγάλει στην επιφάνεια τις σταθερές και αναλλοίωτες αρχές της λογικής.
Οι δύο πιο πάνω μέθοδοι διδασκαλίας, για τις οποίες την πατρότητα έχει ο Σωκράτης, δεν είναι τίποτε άλλο παρά ο τρόπος για να μάθει ο μαθητής να διερωτάται, να αναστοχάζεται, να αναζητά, να ερευνά, να ανακαλύπτει, να αμφισβητεί και σε τελευταία ανάλυση να μάθει τον εαυτό του.
Ερώτημα: Δύναται ο μαθητής να επιδοθεί στην κριτική σκέψη, που περί αυτής τυρβάζουμε συχνάκις, εάν δεν μυηθεί πρώτα στην ανακάλυψη της γνώσης διά της μαιευτικής και της ελεγκτικής μεθόδου; Η απάντηση είναι «όχι», γι’ αυτό ο εκπαιδευτικός οφείλει να εφαρμόζει τις δύο Σωκρατικές μεθόδους. Για να τις εφαρμόσει ο εκπαιδευτικός, πέραν από το διδασκαλικό ταλέντο, πρέπει να εξασκηθεί πολύ.
Με αυτές τις σκέψεις εύχομαι οι σωκρατικές φιλοσοφίες περί της παιδαγωγικής, να μας οδηγήσουν σε μια ακόμα δημιουργική χρονιά με μαθητές ελεύθερα σκεπτόμενους.
*Διευθυντής Τεχνικής Σχολής Αγίου Λαζάρου Λάρνακας
Υ.Γ.: Οι Έλληνες κλασικοί είναι τόσο κοντινοί μας, αλλά ταυτόχρονα και τόσο μακρινοί. Δυστυχώς οι περισσότεροι από εμάς τους γνωρίζουμε από τα ονόματα οδών.
