ΤΗΣ ΛΟΥΚΙΑΣ ΒΟΥΡΓΙΑ-ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ*
Αγαπητή μας δασκάλα,
Πληροφορηθήκαμε με βαθιά θλίψη το άγγελμα του θανάτου σου και τρέξαμε κοντά σου για το στερνό αντίο, όλες οι παλιές σου φοιτήτριες. Βρεθήκαμε ξανά μαζί , μεσ ΄ τη ψιλή βροχή , στην Παναγία τη Χρυσελεούσα, την Παρασκευή 5 του Γεννάρη, ώρα μεσημέρι, με μια αγκαλιά κατάλευκα ματσικόρυδα – τα αγαπημένα σου λουλούδια - που μοσχοβολούσαν την ευωδία της ευγνωμοσύνης και της αγάπης μας !
Αγαπητή μας Λούλλα,
μεσ’ από την καρδιά μας, σου ευχόμαστε καλοτάξιδο το ουράνιο καράβι, χωρίς εμπόδια, συμπληγάδες, ερινύες. Να φτάσεις με ούριο άνεμο στη στερνή σου κατοικία. Χρυσοφτέρουγοι άγγελοι να σε συνοδεύουν στο τελευταίο μακρινό σου ταξίδι. Είθε η ψυχή σου να μην τρομάξει από τις φοβερές όψεις των εναέριων τελωνίων κι ο φόβος του αγνώστου να μην σ’ αγγίξει. Στην άλλη όχθη σαν θα φτάσεις, να ξαποστάσεις στην αυλή του Παραδείσου, όπου σίγουρα θα σε προσμένουν με χαρά, η αδελφή σου Λητώ κι όλοι οι πολυαγαπημένοι συγγενείς σου, που κοιμήθηκαν τον ύπνο του δικαίου πριν από σε.
Έφυγες για την αιώνια γαλήνη, ήσυχα, αθόρυβα, ειρηνικά, έτσι ακριβώς όπως ήσουν και στην καθημερινότητά σου, πάντα ήρεμη, αθόρυβη, γαλήνια.
Σε γνωρίσαμε στην τότε Παιδαγωγική Ακαδημία Κύπρου, σαν καθηγήτριά μας. Ήσουνα μια νέα γυναίκα, σεμνή, σοβαρή, ταπεινή, προσγειωμένη, καλοσυνάτη, γλυκιά, χαμογελαστή. Έσφυζες από ζωή, γεμάτη νιάτα, ομορφιά, ευπρέπεια, γούστο, καλαισθησία. Νιώθαμε όμορφα που ήσουν δασκάλα μας. Είχες όλα τα φόντα να γίνεις μια καλή σύζυγος, να απολαύσεις τις χαρές της μητρότητας. Δεν το θέλησες ποτέ. Το έλεγες: Παιδιά σου ήταν όλα τα παιδιά της Κύπρου και οι νηπιαγωγοί ήταν σαν κόρες σου.
Ήταν τότε θυμάμαι, το 1978, ακριβώς λίγο καιρό μετά την τούρκικη εισβολή, μαύρα, πονεμένα χρόνια φορτωμένα πίκρα και θρήνο, για όσους δεν επέστρεψαν ποτέ από τον πόλεμο, για εκείνο το αδειανό πιάτο στο τραπέζι να καρτερά τον αγνοούμενο, την προσφυγιά να υπομένει καρτερικά τόσα δεινά στ’ αντίσκηνα.
Κι εσύ, να μοχθείς νυχθημερόν, να τρέχεις σαν ακούραστη μέλισσα, ενθουσιώδης παιδαγωγός, να στήνεις νηπιαγωγεία, σε μια υπεράνθρωπη προσπάθεια να ξεκινήσει ορθά και να στεριώσει πάνω σε σωστές βάσεις η προσχολική αγωγή στον τόπο. Πάλευες να στηρίξεις, να προστατέψεις, να δώσεις λίγη χαρά στα προσφυγόπουλά μας. Mάζευες τα παιδάκια στους καταυλισμούς, μέσα σε αντίσκηνα – νηπιαγωγεία. Είχαν μια ζεστασιά εκείνα τα νηπιαγωγεία.
Έδινες χαρά στη θλίψη των παιδιών, τους σκούπιζες το δάκρυ, τους απάλυνες τον πόνο, γιατί η δική σου ευαίσθητη καρδιά παλλόταν με συμπόνια στους κτύπους της κάθε παιδικής καρδούλας. Έπλαθες όνειρα, να αναπαύσεις το κάθε παιδάκι στην τρυφερή αγκαλιά της νηπιαγωγού, στη ζεστή φωλιά του νηπιαγωγείου.
Μαζί με την αδελφή σου μακαριστή Λητώ Παπαχριστοφόρου, ριχτήκατε στον αγώνα με πλήρη αυτοθυσία, ενσυνείδητα, να κτίσετε λιθαράκι – λιθαράκι, να δημιουργήσετε και να στεριώσετε σχολεία. Από τα ερείπια και τις στάκτες, ξεπρόβαλλε η γιγαντιαία προσπάθεια για καθιέρωση των νηπιαγωγείων σε όλη τη χώρα. Χρόνια δύσκολα, χαλεπά για τον τόπο. Χρόνια όμορφα που άνθισε και μέστωσε η προδημοτική εκπαίδευση στην Κύπρο.
Τιμή σε σας που τη ζωή σας δαπανήσατε για το καλό όλων των γενιών παιδιών της Κύπρου μας. Η Κυπριακή κοινωνία σας οφείλει πολλά. Είστε οι πρωτεργάτριες, οι θεμελιώτριες των νηπιαγωγείων μας. Η οξυδέρκεια, ο δυναμισμός, το απτόητο του χαρακτήρα της Λητώς μαζί με την ευαισθησία, τη γλυκύτητα, την πραότητα, τη δική σου ηρεμία, ήταν το επιτυχημένο ντουέτο πάνω στο οποίο άνθισε η προσχολική εκπαίδευση στην Κύπρο.
Αγαπητή Λούλλα, πέρα από την άψογη επαγγελματική σου κατάρτιση μέσα από την μετεκπαίδευσή σου στο Ισραήλ και στην Αγγλία, ανήκες σε εκείνη την κατηγορία των Ακαδημαϊκών που είχες περάσει πρώτα από τη διδασκαλία στην τάξη. Έχοντας πλούσια, πολύχρονη εμπειρία στη διδακτική πράξη με μικρά παιδιά, ποτέ δεν μας φλόμωνες με αβάσιμες θεωρίες και σχέδια επί χάρτου. Μας μετέδωσες τα φώτα σου, με τη σιγουριά του παλαίμαχου αθλητή στον στίβο της γνώσης και της αγωγής. Διάβαινες πρώτη τον δρόμο, στρώνοντάς τον για μας, ως καλός έμπειρος οδηγός, με αυτοπεποίθηση, κι εμείς πορευόμασταν μαζί σου με εμπιστοσύνη.
Ο λόγος σου ξεκάθαρος, σαφής , δεν επιδεχόταν παρερμηνείες. Κατέθετες απόψεις , συμβουλές, οδηγίες, ορμήνιες με πλήρη διαύγεια, σαφήνεια, ενάργεια. Όλα απλά, ξεκάθαρα, ξάστερα.
Καμία σύγχυση. Ήξερες τι ήθελες, πού πήγαινες, πώς θα προχωρούσες, τι ονειρευόσουν, ποιο το όραμά σου για τα σχολεία μας. Ποτέ μπλεγμένες απόψεις, ποτέ πισωγύρισμα, ποτέ παλινδρόμηση
Η αγάπη σου για το παιδί ήταν το κύριο χαρακτηριστικό σου. Ανάλωσες τη ζωή σου, ακριβώς γι’ αυτό, για το κάθε παιδί του τόπου μας. Ήθελες η παιδεία να προχωρά σε ψηλά ποιοτικά επίπεδα και τα παιδιά να’ ναι ευτυχισμένα στα σχολεία μας.
Τα λόγια σου μετρημένα, πάντα με τη σιγουριά του άριστου επιστήμονα, που ξέρει τι υλοποιείται και τι όχι. Τι είναι εφαρμοστέο και τι απλώς κουράζει και ταλαιπωρεί το παιδί, το βασανίζει, το κάνει να μη θέλει το σχολείο. Μας γαλούχησες με τις αρχές του Ισραηλίτικου και του Αγγλικού Εκπαιδευτικού συστήματος, αρχές αιώνιες, κλασσικές, επιτυχημένες: καλός προγραμματισμός, από το χαμηλό στο πιο ψηλό επίπεδο, ελικοειδής ανάπτυξη της γνώσης, ενεργητική συμμετοχή, ενδιαφέρον, απόκτηση δεξιοτήτων, διαθεματική προσέγγιση, αφετηρία από το συγκεκριμένο, έμφαση στην ενίσχυση του παιδιού, άριστη γνώση της παιδικής ψυχολογίας, πειθαρχία στην τάξη, συνεχής αξιολόγηση, να αφουγκραζόμαστε τι αρέσει και τι όχι στα παιδιά, πάντα με παιχνίδι το κάθε τι. Σοβαρή κι ενδελεχής επιμέλεια για όλα, να μην αφήνουμε τίποτα στην τύχη. Να είμαστε υπεύθυνες, πάντα στην ώρα μας, τυπικές στα καθήκοντά μας, να έχουμε συνείδηση της υψηλής αποστολής μας , να αποφεύγουμε όσο ήταν μπορετό τις άδειες ασθένειας , γιατί τα παιδάκια, μάς περιμένουν εξαρτώνται πλήρως από μας υποφέρουν όταν λείπει η δασκάλα τους.
Να αγαπούμε τα νήπια σαν μια γλυκιά μανούλα και να οικοδομούμε το μέλλον της πατρίδας μας ενσταλάζοντας στις αθώες ψυχούλες τους, τη γνώση, αρχές κι αξίες, τον πολιτισμό μας.
Κοντά σου βρήκαμε κι εμείς αποκούμπι, ακολουθήσαμε δειλά δειλά τα βήματά σου δασκάλα, πιστέψαμε στα όνειρά σου, αγκαλιάσαμε το όραμά σου, μας δάνεισες τα φτερά σου να πετάξουμε, αετόπουλα κοντά στον αετό της γνώσης, της εμπειρίας, της γαλήνης, της τρυφερότητας για τους νεοσσούς σου.
Πολύ ευγενική κι αφοσιωμένη στην αποστολή σου, ήξερες όμως να βάζεις τα όριά σου με αυστηρότητα κι ήσουνα κάθετη, ανυποχώρητη, δεν χαριζόσουν ποτέ σε χειρισμούς που είτε θα αδικούσαν ανθρώπους είτε θα έβλαπταν τα παιδιά.
Μια μέρα, μου είχες εμπιστευθεί:
- Ξέρεις, όταν ήμασταν Επιθεωρήτριες με την αδελφή μου τη Λητώ, δεχόμασταν πολλές πιέσεις. Δεν ήταν εύκολα χρόνια για μας. Αντιστεκόμασταν. Θέλαμε να μην αδικήσουμε κανένα. Να είμαστε δίκαιες. Ας είναι καλά ο τότε Διευθυντής Δημοτικής Εκπαίδευσης, Αντώνης Παπαδόπουλος, μας στήριζε και μας προστάτευε. Ήταν αποφασιστικός, τολμούσε κι έβαζε κάθε φορά τα πράγματα στη θέση τους ευθαρσώς. Ας είναι καλά. Έτσι περάσαμε…
Τώρα αγαπητή Λούλλα, όλοι οι κόποι, οι θυσίες, ο αγώνας κι ο μόχθος σου να δώσεις χαρά, αγωγή, παιδεία σε όλα τα παιδιά, θα βραβευτούν από τον Παντεπόπτη Θεό και όπως εσύ ελέησες αυτό τον τόπο με τους κόπους σου, έχουμε την πίστη ότι έτσι ακριβώς θα βρεις έλεος από τον Θεό, γιατί υπήρξες μια αγωνίστρια δημόσια λειτουργός που τίμησες το λειτούργημά σου με όλες σου τις δυνάμεις.
Κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ μπρος στους κόπους και τις θυσίες σου, γιατί υπηρέτησες ευλαβικά το όραμά σου για την παροχή ποιοτικής προσχολικής εκπαίδευσης και για προστασία της θέσης της νηπιαγωγού.
Παρέδωσες τη σκυτάλη, αφήνοντας μια άρτια οργανωμένη, αξιοζήλευτη νηπιακή εκπαίδευση!
Καλή μας δασκάλα, Φύλακα άγγελε των παιδιών, στοργική μάνα των νηπιαγωγείων, σε ευχαριστούμε με όλη την θέρμη της ψυχής μας για την προσφορά σου.
Κι αν στην πορεία τυχόν μικρολάθη, παραλείψεις, αποφάσεις, πλήγωσαν, ήταν κι αυτό ανθρώπινο, στην προσπάθειά σου να είσαι δίκαια. Ο αποθανών δεδικαίωται.
Στις αιώνιες μονές απόλαυσε τώρα τους καρπούς των κόπων σου. Κάνε και μια προσευχή στον Θεό, παίρνοντας το παιχνίδι ξανά από την αρχή ίσως κυλήσουν τα πράγματα … για την αναγκαία αναβάθμιση της προσχολικής εκπαίδευσης όπως επιβάλλουν σήμερα επιτακτικά οι ραγδαίες απαιτήσεις των τωρινών καιρών και για την κατοχύρωση της θέσης της νηπιαγωγού στο σύνολο των εκπαιδευτικών, όπως πραγματικά της αξίζει.
Αξέχαστη δασκάλα, σε ευχαριστούμε για όσα μας έδωσες, θα μείνεις για πάντα στο νου και στην καρδιά μας.
Να πας στο καλό!
*Τέως Επιθεωρήτρια Νηπιαγωγείων Λευκωσίας – Λάρνακας – Αμμοχώστου
