Στο Κρατικό Μουσείο Καλών Τεχνών Α.Σ. Πούσκιν της Μόσχας εγκαινιάστηκε πρόσφατα η έκθεση «Αρχαία τέχνη της Κύπρου», η οποία για πρώτη φορά παρουσιάζει στο κοινό τους αρχαιολογικούς θησαυρούς του Μουσείου. Στις αποθήκες του Μουσείου Πούσκιν βρίσκονται περίπου 900 έργα κυπριακής τέχνης – πρόκειται για τη μεγαλύτερη συλλογή στη Ρωσία. Η έκθεση, η προετοιμασία της οποίας ξεκίνησε το 2002, περιλαμβάνει 350 εκθέματα.
Στο Μουσείο Πούσκιν κατέληξαν αντικείμενα που προέρχονται από ιδιωτικές συλλογές του αρχαιολόγου Alexei Uvarov, του οριενταλιστή Vladimir Golenishchev και του πρώτου σοβιετικού Πρέσβη στην Κύπρο Pavel Yermoshin. Ένα σημαντικό μέρος αποτελούν αντικείμενα από τη συλλογή αρχαιοτήτων του Βερολίνου, που μεταφέρθηκε στη Ρωσία μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εκθέματα τοποθετήθηκαν σε μια στενόμακρη βάση στο κέντρο της αίθουσας αρ. 16, που είναι αφιερωμένη στην τέχνη της αρχαίας Ελλάδα. Σύμφωνα με την επιμελήτρια του έργου, την ανώτερη ερευνήτρια του Τμήματος Αρχαίας Τέχνης του Μουσείου Καλών Τεχνών Α.Σ. Πούσκιν κα Liudmila Akimova, αυτή η γειτονία τονίζει την πρωτοτυπία των έργων τέχνης της αρχαίας Κύπρου.
Αυτά τα πράγματα είναι ιδιόμορφα, τόνισε η ίδια στη συνομιλία με την εφημερίδα ‘Izvestia’. «Πρέπει να τα βλέπει κανείς με εντελώς άλλα μάτια, όχι ως την κλασική αρχαιότητα, όπου το ιδανικό ενός καλλιτέχνη πάντα ήταν η ανθρώπινη φύση. Εδώ τα πάντα είναι παραμορφωμένα: το αριστερό και το δεξί ποτέ δεν συμπίπτουν, δεν υπάρχει ποτέ πληρότητα, στρογγυλάδα στα αγάλματα. Αντιπροσωπεύουν τον κόσμο, αφιερωμένο στο Θεό: στην Κύπρο υπήρχαν 300 ιερά που είναι γνωστά σήμερα. Και ο καθένας προσπαθούσε να προσφέρει κάτι στο Θεό, έστω και ένα μικρό αγαλματίδιο».
Τα περισσότερα από τα αντικείμενα, που χρονολογούνται στον IX-I αιώνα π.Χ., βρέθηκαν κατά τον ΧΙΧ αιώνα στα μεγαλύτερα ιερά του Απόλλωνα στον Λιμνίτη και της Αφροδίτης στο Ιδάλιον. Τη βάση της έκθεσης αποτελούν οι μινιατούρες- ειδώλια, ειδώλια με κωνικά καπέλα, καθώς και κύπελλα, κανάτες και δοχεία.
Πολλά έργα των αρχαίων Κυπρίων καλλιτεχνών εκτίθενται έξω από τις βιτρίνες. Η Διευθύντρια του Μουσείου κα Marina Lochak κατά την τελετή των εγκαινίων εξήγησε πως αυτό γίνεται λόγω της επιθυμίας να παρουσιαστούν τα πράγματα «όσο γίνεται πιο φυσικά: Πρέπει να βρίσκονται πιο κοντά σε μας, έτσι ώστε να μπορούμε να αισθανθούμε την υφή, το υπέροχο χρώμα, την πρωτοτυπία τους».
Ο βαθμός της ακεραιότητας των εκθεμάτων διαφέρει: από κάποια αντικείμενα έμειναν μόνο θραύσματα, που είναι προσεκτικά συγκολλημένα και τοποθετημένα από τους συντηρητές, άλλα έργα, χάρη στις προσπάθειες των ίδιων των συντηρητών, εμφανίζονται στο κοινό σε πλήρη ακεραιότητα.
