Στρόφιγγα αορίστου: Κίνηση απελπισίας με βαρύτατες συνέπειες!

ΤΩΝ ΛΕΩΝΙΔΑ ΧΑΤΖΗΛΟΪΖΟΥ* ΚΑΙ ΜΙΧΑΛΗ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ**

Λίγο πολύ το θέμα του αορίστου χρόνου στην εκπαίδευση είναι πολυσυζητημένο και γνωστό. Το πρόβλημα έγκειται στο ότι παρά την ύπαρξη ευρωπαϊκής οδηγίας και την εφαρμογή της στην Κύπρο, μέχρι πρότινος η εκπαίδευση είχε επιλεκτικά αποκλειστεί και αφαιρεθεί από αυτήν. Τώρα που η εφαρμογή της νομοθεσίας είναι πλέον μονόδρομος, η πολιτεία προχωρεί σε κινήσεις απελπισίας για να την αποτρέψει!

Με τη ψήφιση του Νέου Σχεδίου Διορισίμων Εκπαιδευτικών (ΝΣΔΕ) και με ορατό τον κίνδυνο εκατοντάδες εκπαιδευτικοί που εργάζονται εδώ και χρόνια στα σχολεία να χάσουν τις δουλειές τους, οι πιέσεις για πλήρη εφαρμογή της νομοθεσίας αορίστου χρόνου και στην εκπαίδευση εντάθηκαν. Η απόφαση σταθμός της υπόθεσης Κούλλουρου, η οποία δικαίωσε τον συνάδελφο και ζήτησε την μετατροπή του σε υπάλληλο αορίστου χρόνου[1], ουσιαστικά έδεσε τα χέρια του Υπουργείου και έθεσε γερές βάσεις για εφαρμογή της νομοθεσίας και για τους υπόλοιπους συναδέλφους. Φυσικά, παρά τα επιχειρήματα που κατά καιρούς έντονα είχαν κατατεθεί, με προμετωπίδα τη νομική και αδιαμφισβήτητη  απόφαση του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών, το Υπουργείο Παιδείας και η Βουλή, δεν πτοήθηκαν προχωρώντας στην προώθηση και ψήφιση των κανονισμών εξετάσεων του ΝΣΔΕ, χωρίς καμιά ρήτρα για το τι μέλλει γενέσθαι με τους αορίστου[2]. Μετά από πιέσεις και νομικές παλινδρομήσεις[3] του ΥΠΠ,  η νομοθεσία εφαρμόστηκε φέτος στην εκπαίδευση αλλά επιλεκτικά και χωρίς να αφήνει περιθώρια μελλοντικής εφαρμογής για εκπαιδευτικούς που θα «κλείνουν» 30μηνο στο εγγύς μέλλον.

Πλέον, στο παρά πέντε της εφαρμογής του ΝΣΔΕ και της πρώτης σειράς εξετάσεων, έχει γίνει κοινώς αποδεκτό από διαφόρους φορείς, συμπεριλαμβανομένων και κοινοβουλευτικών κομμάτων, πως το θέμα του αορίστου χρόνου πρέπει να ξεκαθαρίσει. Με την επικείμενη κατάθεση πρότασης εκ μέρους του ΔΗ.ΚΟ για πλήρη εφαρμογή της νομοθεσίας και στην εκπαίδευση, ουσιαστικά είναι ορατός ο κίνδυνος να μπει η ταφόπλακα στο ΝΣΔΕ, πριν καν εφαρμοστεί, αφού πλέον όλες οι διαθέσιμες θέσεις θα διεκδικούνται από τους «αορίστου».

Σε μια απέλπιδα προσπάθεια ανατροπής αυτών των εξελίξεων, το ΥΠΠ (με την έγκριση της νομικής υπηρεσίας) κατάθεσε την εξής πρόταση: «κανένας δεν θα διορίζεται με σύμβαση πέραν των είκοσι τεσσάρων (24) μηνών και κανενός η σύμβασή του δεν μπορεί να ανανεωθεί πέραν των είκοσι τεσσάρων (24) μηνών». Ο συγκεκριμένος τροποποιητικός νόμος «μπάζει» από όλες τις απόψεις.

Νομικά:

1. Πρόκειται εξόφθαλμα για άνιση μεταχείριση και δυσμενή διάκριση μεταξύ των υποψηφίων. Πώς μπορούν να αποκλείονται εκπαιδευτικοί από το να επαναδιεκδικήσουν τη θέση τους, απλά και μόνο επειδή ήδη εργάστηκαν στα σχολεία;
2. Είναι ενάντια στις αρχές της ίδιας της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Μιας νομοθεσίας που φτιάχτηκε για να προστατεύει τους εργοδοτούμενους από καταχρηστική ανανέωση των συμβάσεών και να τους παρέχει περισσότερη ασφάλεια και βεβαιότητα.

Ηθικά:

1. Πόσο ηθικό είναι μετά από διετή εργοδότηση να έρχεται η απόλυση, ανεξαρτήτου επίδοσης;
2. Ουσιαστικά το μεγαλόπνοο και χιλιοπροβεβλημένο σχέδιο διορισίμων που εμφανίζεται ως η ναυαρχίδα των καινοτομιών του ΥΠΠ, στοχεύει σε εκπαιδευτικούς μιας χρήσης;

Πρακτικά:

1. Πώς θα επηρεαστεί η αποδοτικότητα αυτών των εκπαιδευτικών «μίας χρήσης»; Ποια θα είναι η ψυχολογική τους κατάσταση γνωρίζοντας πως μετά από τα δύο χρόνια εργασίας θα πρέπει να βρουν άλλη δουλειά; Πόσο χρόνο θα αφιερώνουν στο εκπαιδευτικό τους έργο και πόσο στην προετοιμασία τους για τις εξετάσεις διορισίμων και την προσπάθειά τους για εξεύρεση μόνιμης και σταθερής εργασίας;
2. Το Νέο Σχέδιο Διορισμού Εκπαδευτικών δεν έχει κανένα λόγο ύπαρξης, αφού οι «άριστοι» που θα δουλεύουν για δύο χρόνια δε θα δικαιούνται να επαναπροσληφθούν.
3. Ποιοι απόφοιτοι θα προσελκύονται στο επάγγελμα; Από τη μια ήδη ο πανεπιστημιακός τίτλος χάνει την αξία του, μιας και απλά αποτελεί το εισιτήριο για συμμετοχή στις εξετάσεις του ΝΣΔΕ και από την άλλη η πρόσληψη έχει βραχύχρονη διάρκεια. Συνεπαγωγικά οδηγούμαστε σε καταράκωση και αποδόμηση του κύρους του επαγγέλματος. Το δε επάγγελμα σε καμιά περίπτωση πλέον δεν θα είναι ελκυστικό για κανέναν! Είναι άξιον απορίας ποιοι απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα επιλέξουν να γίνουν εκπαιδευτικοί, να σπουδάσουν τέσσερα χρόνια, να αποκτήσουν μεταπτυχιακό τίτλο να περάσουν από την επίπονη διαδικασία των εξετάσεων, για να εργαστούν για δύο (!) ολόκληρα χρόνια.
4. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες του ΥΠΠ και για να ρίξει στάχτη στα μάτια της κοινωνίας, ήταν συχνές οι αναφορές πως με το ΝΣΔΕ έχουν προβάδισμα όσοι έχουν ήδη υπηρεσία στην εκπαίδευση. Με τον τροποιητικό νόμο, η προϋπηρεσία μετατρέπεται σε κατάρα και μειονέκτημα στην πρόσληψη.

Προκαλεί εντύπωση το πώς αυτό το απαράδεκτο νομοσχέδιο έτυχε έγκρισης από τη νομική υπηρεσία τη στιγμή που είναι πασιφανές πως έχει σοβαρές νομικές, ηθικές αλλά και πρακτικές αδυναμίες. Ταυτόχρονα, πώς είναι δυνατόν το ίδιο το Υπουργείο ενώ διαφημίζει πως θα προσλάβει τους υποτιθέμενους άριστους των αρίστων με το ΝΣΔΕ, να αυτοαναιρείται καταθέτοντας τη συγκεκριμένη νομοθεσία η οποία αποτρέπει συγκεκριμένες ομάδες από το να εργάζονται στα δημόσια σχολεία της Κύπρου και αποτελεί σαφώς δυσμενή διάκριση. Είναι δε εμφανής η αντίφαση στις δηλώσεις του Υπουργού Παιδείας, που συνεχίζει να επιμένει ότι το Υπουργείο στο οποίο προΐσταται είναι νομικά κατοχυρωμένο να βάλει στρόφιγγα στο θέμα του αορίστου χρόνου, αλλά την ίδια ώρα παίρνει τροποποιητικό νόμο στη Βουλή για μέγιστη σύμβαση τους 24 μήνες. Ξεκάθαρα το Υπουργείο αν ήταν βέβαιο πέραν πάσης αμφιβολίας πως είναι νομικά κατοχυρωμένο, δεν θα προωθούσε ένα τέτοιο νομοσχέδιο που να βάζει πλαφόν στην υπηρεσία των επηρεαζόμενων εκπαιδευτικών.

Αναμένουμε από το ΥΠΠ πως θα αποσύρει άμεσα το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ή τουλάχιστον τα κοινοβουλευτικά κόμματα να το παραπέμψουν στις ελληνικές καλένδες…

*Λεωνίδας Χατζηλοΐζου, Γ.Α. ΠΟΕΔ, Γεν. Οργ. Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ

**Μιχάλης Αλεξόπουλος, Μέλος Δ.Σ. ΠΟΕΔ, Γεν. Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ