ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΑΚΗ ΠΟΥΜΠΟΥΡΗ*
Η πρόταση για τετράμηνα κάθε άλλο παρά καινούρια είναι. Είναι παλιά, πολύ παλιά, αγγίζει την προ ανεξαρτησίας εποχή. Μόνο που τότε ονομάζονταν εξάμηνα. Ο τρόπος αυτός ξέφτισε προοδευτικά, και μάλιστα όχι με φορτική πίεση πάνω στο υπουργείο, αλλά συχνά με άδηλη συνέργεια του υπουργείου. Όταν καταργήθηκαν οι εξετάσεις εξαμήνου, παρέμεινε το μοντέλο των δύο εξαμήνων για αρκετά χρόνια με εξαγωγή βαθμού πρώτου εξαμήνου από το μέσο όρο 1ου και 2ου τριμήνου και δεύτερου εξαμήνου από το μέσο όρο 3ου και 4ου τριμήνου. (Ναι τριμήνου, ήταν περίπου δυόμισι ημερολογιακοί μήνες.) Οι τελικές εξετάσεις έδιναν βαθμό που μαζί με τους βαθμούς των εξαμήνων και βαρύτητα ανά 1/3 έδιναν μέσο όρο που αποτελούσε το γενικό βαθμό έτους.
Ύστερα τα τρίμηνα έγιναν τρία, διότι το τέταρτο ήταν κουτσό, αφού παραχωρούσε και χρόνο για εξετάσεις σε όλα σχεδόν τα μαθήματα, με κάποια να εξετάζονται σε περισσότερες της μιας μέρες. Και εφόσον ήταν τρία πλέον τα τρίμηνα, το μοντέλο των εξαμήνων πέρασε οριστικά στις ελληνικές καλένδες, και οι τελικές εξετάσεις δίνουν πλέον βαθμό με βαρύτητα 1/4 μαζί με τα τρία τρίμηνα. Η βαρύτητα είναι ακόμα πιο μικρή αν αναλογισθούμε και το εύρημα της προφορικής επίδοσης, όπου τραινάραμε εαυτούς και αλλήλους, η προφορική επίδοση να είναι ψηλότερη και κάποτε πολύ ψηλότερη από τα διαγωνίσματα. Αυτό κι αν είναι κεκτημένο γονέων και μαθητών.
Επιπλέον το υπουργείο εφηύρε την προφορική προσθήκη στις ανεξετάσεις Σεπτεμβρίου ως έσχατη συνδρομή στην προαγωγή στην επόμενη τάξη.
Εντωμεταξύ κούτσανε και το τρίτο τρίμηνο, και οι εκπαιδευτικοί ακούοντας τα τύμπανα των εορτασμών της άνοιξης συνειδητοποιούν ότι πλέον ο χρόνος πιέζει και πρέπει να προλάβουν με τις τυπικές υποχρεώσεις της ύλης και των διαγωνισμάτων, πριν απορροφηθεί η μαθητιώσα νεολαία σε άλλες ενασχολήσεις και δεν έχει χρόνο για σχολικές υποχρεώσεις, ούτε καν για προσέλευση στο σχολείο.
Το τέταρτο τρίμηνο έδινε κρυφή βαθμολογία και το ίδιο συνεχίστηκε με το τρίτο όταν τα τρίμηνα έγιναν τρία. Η κρυφή βαθμολογία του τελευταίου τριμήνου πριν τις εξετάσεις φανερωνόταν με την επίδοση του τελικού ενδεικτικού. Όντας κρυφή, έδινε ευκαιρία στον εκπαιδευτικό να εφαρμόσει τα δικά του παιδαγωγικά κριτήρια, από όσο μπορώ να ξέρω, ποτέ με μείωση για όσους μαθητές ένιωθαν ένταση στη σχέση τους με τον εκπαιδευτικό. Στη συνέχεια ο μαθητικός συνδικαλισμός χειραγώγησε το υπουργείο, το οποίο και διέταξε τη φανέρωση του βαθμού του τελευταίου τριμήνου. Η επίπτωση ήταν, πολλοί μαθητές να συναθροίζουν τις τρεις βαθμολογίες τριμήνων και να διαπιστώνουν πριν τις τελικές εξετάσεις ότι προάγονται και αδιάβαστοι.
Με την πρόταση για δύο τετράμηνα, αυτά τα προνόμια καταργούνται. Αντί μιας ανώδυνης τελικής εξέτασης, θα υπάρχουν δύο επώδυνες, και κύριος είδε αν τα κεκτημένα παράθυρα προαγωγής θα παραμείνουν ανοικτά. Μπορεί η ύλη να είναι η μισή, αλλά ποιος εγγυάται ότι ο χρόνος εξέτασης θα είναι μισός, ποιος εγγυάται ότι ο βαθμός δυσκολίας θα είναι μισός, άρα το καθήκον προσεκτικής παρακολούθησης και συστηματικής μελέτης γίνεται πιο επιτακτικό. Αυτά τα δύο, σε όλο τον κόσμο αδιαμφισβήτητα, καθήκοντα προσεκτικής παρακολούθησης και συστηματικής μελέτης, οι μαθητές μας και δυστυχώς πολλοί γονείς, χειραγωγούμενοι από τα παιδιά τους, τα θολώνουν, επικαλούμενοι αναγκαιότητα ιδιαίτερων ή εξωσχολικών μαθημάτων, αμφισβητώντας δηλαδή την εκπαιδευτική πράξη.
Δυστυχώς, σε εθνικό επίπεδο η σχέση όλων μας με την εξεταστική δοκιμασία, με τους κανόνες αξιολόγησης επί ύλης που διδάχθηκε και προετοιμάστηκε, με οικεία τυπολογία ασκήσεων και ερωτήσεων, με εξαγωγή αποτελεσμάτων κατάταξης και οριοθέτησης δυνατοτήτων, πολύτιμων για το μέλλων του τόπου, διεστράφηκε. Με διεστραμμένη αυτή τη σχέση, ούτε το υφιστάμενο, ούτε το προτεινόμενο σύστημα εξετάσεων είναι δυνατόν να λειτουργήσει. Είναι αλλού, σε άλλα επίπεδα του οικοδομήματος της εκπαίδευσης, που πρέπει να γίνουν αλλαγές για να αποφορτισθεί η ένταση και στο χώρο των εξετάσεων. Χωρίς παγκομματική πυξίδα, ενεργούμε όμως με βραχυπρόθεσμη προοπτική, επιφανειακά και ανεύθυνα.
*Εκπαιδευτικός
