ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ Α. ΠΟΛΗ*
Ήλιος γάρ ούχ υπερβήσεται μέτρα. Εί δε μη, Ερινύες μιν Δίκης επίκουροι εξευρήσουσιν
Ηράκλειτος ο Εφέσιος
«Κανείς, ούτε άνθρωπος ούτε θεός δεν μπορεί να αλλάξει το φυσικό νόμο. Αν το επιχειρήσει οι Ερινύες, οι βοηθοί της δικαιοσύνης, θα τον επαναφέρουν σε τάξη»
Ο χρόνος, ως μέτρο της κίνησης και του διαρκούς γίγνεσθαι του σύμπαντος κόσμου, δεν υπόκειται σε ανθρώπινο έλεγχο. (Ούτε σε θεϊκό θα έλεγε ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος, αλλά αυτό είναι θέμα μιας άλλης συζήτησης). Κανένας άνθρωπος, χώρα ή κυβέρνηση δεν μπορεί να εξαφανίσει το χρόνο ή να το δημιουργήσει εκ του μηδενός. Μόνο ο θεός, σύμφωνα με τη θρησκεία μας, δημιούργησε εκ του μη όντος τον κόσμο και συνακόλουθα το χρόνο μέσα στον οποίο λειτουργεί ο κόσμος.
Παρ’ όλα αυτά στις 3 το πρωί της 31ης Μαρτίου 2019, οι δείκτες των ρολογιών κινήθηκαν μια ώρα μπροστά και εν ριπή οφθαλμού τα ρολόγια δείχνουν τέσσερις η ώρα αντί τρεις. Κάποιοι θαυματοποιοί, με «θεϊκές» δυνατότητες κατάργησαν μέσα στην άγρια νύκτα μια ώρα. Και τον ερχόμενο Οκτώβρη, με βάση τις ίδιες θεϊκές δυνατότητες, με την επαναφορά της χειμερινής ώρας, θα δημιουργήσουν μια ώρα και πάλι εκ του μηδενός, όταν θα μας πουν να στρέψουμε τα ρολόγια μας μια ώρα πίσω. Και ούτε γάτα ούτε ζημία....
Κοινωνική χειραγώγηση
Η ανακοίνωση της θερινής ώρας θα μπορούσε, ισοδύναμα ως προς τις συνέπειες της, να ήταν και έτσι:
«Από την Κυριακή 31η Μαρτίου 2019 και μέχρι την τελευταία Κυριακή του Οκτώβρη του ίδιου χρόνου, όλοι θα ξυπνάτε μια ώρα ενωρίτερα. Θα πηγαίνετε δουλειά επίσης μια ώρα ενωρίτερα και έτσι θα έχουμε την ευκαιρία να αυξήσουμε την διάρκεια της εργάσιμης ημέρας σας κατά μια ώρα, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός πως η μέρα το καλοκαίρι είναι μεγαλύτερη. Αυτό θα μας βοηθήσει να αυξήσουμε την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.»
Αν όμως, έτσι απλά και χωρίς διάλογο κάποιος ανακοίνωνε στους εργαζόμενους ότι μεταξύ Μάρτη και Οκτώβρη θα πηγαίνουν δουλειά κάθε μέρα στις 6:30 π.μ. αντί στις 7: 30 π.μ. θα γινόταν κοινωνική έκρηξη. Σίγουρα θα υπήρχαν διαμαρτυρίες και οι συντεχνίες με το δίκαιο τους θα έλεγαν ότι δεν μπορεί να αλλάξει η συλλογική σύμβαση χωρίς κοινωνικό διάλογο. Όμως κάποιοι « έξυπνοι » απλώς μας διέταξαν να γυρίσουμε μπροστά τους δείκτες του ρολογιού στις τρεις το πρωί, την ώρα που οι περισσότεροι κοιμούνται και κανένας δεν πήρε χαμπάρι το κόλπο. Κυριολεκτικά μας έπιασαν στον ύπνο και μας χορεύουν σε ψηλό γαζί. Από το 1976, που τέθηκε για πρώτη φορά σε εφαρμογή η θερινή ώρα ως σήμερα, κανείς δεν σκέφτηκε καν να διαμαρτυρηθεί για την παράλογη αυτή ρύθμιση.
Τα προσχήματα
Το κυριότερο επιχείρημα για την εφαρμογή της θερινής ώρας είναι η εξοικονόμηση ενέργειας. Είναι συζητήσιμο αν με τη θερινή ώρα κοιμούμαστε μια ώρα ενωρίτερα και άρα τα φώτα την νύκτα κλείνουν ενωρίτερα. Όμως το πρωί σίγουρα ξυπνούμε ενωρίτερα και αυτό σημαίνει ότι η αμφίβολη εξοικονόμηση χάνεται, αφού ανάβουμε τα φώτα μέσα στην νύκτα για να ετοιμαστούμε. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές το Σεπτέμβρη και τον Οκτώβρη, όπου η διάρκεια της μέρας μειώνεται ταχέως και το πρωινό εγερτήριο γίνεται μέχρι μια ώρα πριν την ανατολή του ήλιου. Το τελευταίο είναι συνέπεια του γεγονότος ότι η θερινή ώρα εφαρμόζεται για εφτά μήνες το χρόνο και η χειμερινή μόνο για πέντε. Αυτό αυξάνει τον παραλογισμό, εφόσον οι ισημερίες απέχουν χρονικά η μια από την άλλη μόνο έξι μήνες.
Επιπλέον η επέκταση της εργάσιμης ημέρας κατά μια ώρα οδηγεί σε σπατάλη ενέργειας, γιατί τα γραφεία, τα εργοστάσια, οι μηχανές και τα οχήματα δουλεύουν περισσότερο τις εργάσιμες ώρες παρά τις ώρες της σχόλης. Η θερινή ώρα λοιπόν έχει βλαβερή επίπτωση, διότι αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας, σημαίνει αύξηση της καύσης του πετρελαίου με αποτέλεσμα περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα και επιτάχυνση του φαινομένου του θερμοκηπίου.
Η εργοδοσία υπέρ της θερινής ώρας
Η πρόσφατη συζήτηση για τη θερινή ώρα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης δείχνει ότι επιτέλους το θέμα αυτό αρχίζει να προβληματίζει τους πολίτες. Η ανακοίνωση της ΟΕΒ και του ΚΕΒΕ η οποία ζητά τη μονιμοποίηση της θερινής ώρας όλο το χρόνο δείχνει ότι, ευθύς εξαρχής, η θερινή ώρα ως θεσμός εξυπηρετούσε και εξυπηρετεί την εργοδοσία και το κεφάλαιο. Η κατάργηση της θερινής ώρας, για να έχει νόημα, θα πρέπει να επαναφέρει τη μέτρηση του χρόνου στην κατάσταση προ του 1976, όταν δεν υπήρχε η αλχημεία της μαγικής δημιουργίας και εξαφάνισης χρόνου με το παιγνίδι με τους δείκτες του ρολογιού στα άγρια μεσάνυκτα..
Κοινωνικός έλεγχος
Η αύξηση της διάρκειας της εργάσιμης μέρας, λόγω πρώιμης αφύπνισης, μειώνει τις ώρες της σχόλης και κατά συνέπεια το χρόνο για εσωτερική ενατένιση, σκέψη και προβληματισμό. Το σύστημα μας θέλει αγουροξυπνημένους, αγχωμένους, συνεχώς υπό πίεση και άβουλους. Δεν θέλει να έχουμε πολύ ελεύθερο χρόνο. Ο τελευταίος δημιουργεί ανθρώπους με κριτική σκέψη, που είναι επικίνδυνοι για αυτούς που κινούν τα νήματα ....
*Μέλος ΔΣ ΑΚΙΔΑ