ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΑΛΙΑΔΩΡΟΥ*
Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω εκ μέρους του Συνδέσμου Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων (Σ.Ε.Κ.Φ. – Ο.Ε.Λ.Μ.Ε.Κ.) το σημερινό 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο, το οποίο διοργανώνουμε σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων (Π.Ε.Φ.) και τη Διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και το οποίο έχει ως θέμα του «ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ: Ο κορυφαίος ιστορικός της αρχαιότητας και η επίδρασή του μέχρι σήμερα».
Με την Π.Ε.Φ. έχουμε αναπτύξει μια πολύ καλή σχέση και μια παραγωγική συνεργασία. Να θυμίσω τη συνδιοργάνωση τον Οκτώβριο του 2008 του Συνεδρίου «Η Διδασκαλία της ιστορίας στη Μέση Εκπαίδευση» εδώ στη Λεμεσό και τον Απρίλιο του 2012 στη Λευκωσία συνεδρίου για τον μεγάλο τραγικό ποιητή, τον Αισχύλο. Στα πλαίσια αυτής της γόνιμης συνεργασίας συνδιοργανώνουμε και το σημερινό συνέδριο, αφιερωμένο στο μεγάλο Έλληνα ιστορικό Θουκυδίδη.
Ο Θουκυδίδης ο Αλιμούσιος, ο γιος του Ολόρου, αν και εξόριστος από την Αθήνα κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου, όχι μόνο παρακολούθησε τη μοίρα της πατρίδας του από μακριά, αλλά έκανε τη συστηματική μελέτη και καταγραφή της ως τον σκοπό της ζωής του μέχρι τον θάνατό του. Παρόλο που δεν το είχε ολοκληρώσει, εντούτοις έδωσε στην ανθρωπότητα το λαμπρότερο και σημαντικότερο ιστορικό έργο ως προς την επιστημονική του μέθοδο, την αυστηρή αμεροληψία στις διαγνώσεις του, την απαράμιλλη ικανότητα ανίχνευσης των σχέσεων αιτίων – αιτιατών, αλλά και εμβάθυνσης στην ανθρώπινη ψυχολογία.
Παράλληλα, μέσα στις σελίδες του έργου του ο Θουκυδίδης διέσωσε ες αεί τις οδυνηρότερες στιγμές του αρχαίου Ελληνικού κόσμου, στις οποίες η φυλή μας ήρθε αντιμέτωπη όχι πλέον με τις αρετές της, αλλά με τα πάθη και τα ελαττώματά της, με κυριότερα, ασφαλώς, τον ανταγωνισμό και τη διχόνοια. Στόχος του ιστορικού, όπως ο ίδιος εξηγεί, είναι να ρίξει φως στις αιτίες και στις αφορμές που οδήγησαν στην αιματοχυσία, ώστε να αποτραπούν στο μέλλον τυχόν άλλοι επίδοξοι να ακολουθήσουν παρόμοιες ατραπούς.
Δυστυχώς για τον Ελληνισμό, ο Θουκυδίδης είχε πολύ ορθά προβλέψει πως η ανθρώπινη συμπεριφορά αποδεικνύεται ίδια απέναντι σε ίδια γενεσιουργό αιτία. Η ιστορία επαναλήφθηκε με τον χειρότερο τρόπο τον 20ο αιώνα, όταν ο εθνικός διχασμός οδήγησε τον Ελληνισμό σε νέες περιπέτειες και σε τρομακτικές ιστορικά απώλειες. Η Μικρασιατική Καταστροφής σαφώς μεγαλύτερη εκείνης του Πελοποννησιακού Πολέμου. Και πενήντα χρόνια αργότερα παρόμοιος διχασμός οδήγησε στην τραγωδία της Κύπρου του 1974.
Η μεγάλος ‘Έλληνας πολιτικός Ελευθέριος Βενιζέλος συνέδεσε το όνομά του και τη μοίρα του με τον Θουκυδίδη μεταφράζοντας ολόκληρο το έργο του αρχαίου ιστορικού στη Νέα Ελληνική.
Η ενασχόληση του Βενιζέλου με τον εμφύλιο πόλεμο της αρχαιότητας και με τις μορφές του Περικλή, του Αλκιβιάδη και όσων άλλων πρωταγωνίστησαν σε αυτόν, ήταν μια επιβεβαίωση για τον ίδιο των ολέθριων συνεπειών των εμφυλίων σπαραγμών ανέκαθεν. Για τους εκάστοτε αναγνώστες του έργου του όμως, αποτέλεσε κι αποτελεί υποθήκη κληροδοτημένη μέσα από τα βάθη των αιώνων. Η ενότητα του Ελληνισμού και η συμπόρευσή του σε ένα αρραγές μέτωπο αποτελεί σήμερα αδήριτη ανάγκη. Είναι η μόνη διέξοδος για αντιμετώπιση των πολλαπλών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο Ελληνισμός –εθνικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών.
Συνάδελφοι και συναδέλφισσες,
Καλωσορίζουμε στην Κύπρο τον Πρόεδρος της ΠΕΦ αγαπητό Αναστάσιο Στέφο και τους τέσσερις εκλεκτούς εισηγητές μας και τους ευχαριστούμε θερμά που έχουν αποδεχθεί την πρόσκλησή μας να είναι σήμερα μαζί μας. Ευχαριστούμε επίσης και της κυρίες Κούμα και Ροδοσθένους για τις εισηγήσεις τους.
Ευχαριστούμε τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κυριάκο Κενεβέζο που αποδέχθηκε την πρόσκλησή μας να χαιρετίσει το Συνέδριο μας. Μία άλλη υπηρεσιακή υποχρέωση δεν του επέστρεψε να είναι εδώ μαζί, θα προσέλθει στο συνέδριο αργότερα. Με την ευκαιρία θα ήθελα εκ μέρους της ΟΕΛΜΕΚ να του εκφράσουμε την ικανοποίησή μας για την απάλειψη της πρόνοιας που υπήρχε στην προσυμφωνία με την Τρόικα για αύξηση των ωρών διδασκαλίας των εκπαιδευτικών.
Ευχαριστούμε τη Διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης κ. Ζήνα Πουλλή για την παρουσία της και για την ανάγνωση του χαιρετισμού του Υπουργού Παιδείας. Όπως επίσης και τον Γενικό Επιθεωρητή Μέσης Εκπαίδευσης κ. Σάββα Αντωνίου που πρόθυμα ανέλαβε τον συντονισμό των εργασιών του συνεδρίου μας.
Τέλος, ευχαριστίες οφείλονται και στα μέλη της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου και ιδιαίτερα τους συναδέλφους Στέφανο Πέτρου, Παναγιώτα Χρυσοστόμου, Βαλεντίνα Σαλτέ, Κίκα Αυγορίτου και Πόλα Χατζηνεοφύτου, που εργάστηκαν για την πραγματοποίηση του συνεδρίου αυτού.
Το Συνέδριο αυτό αποκτά μεγαλύτερο νόημα και προοπτική πιο δυναμική. Ο Θουκυδίδης παύει να είναι απλώς ο μεγαλύτερος ιστορικός με διαχρονική επίδραση, που αποτελεί αντικείμενο μελέτης σε ανώτερες στρατιωτικές και πολιτικές σχολές όλου του κόσμου, αλλά γίνεται σημείο αναφοράς και εκκίνησης για ανάκαμψη του Ελληνισμού. Ας αποτελέσει παρελθόν η διχόνοια κι ας λειτουργήσει παραδειγματικά το μοντέλο της συμπαγούς Αθηναϊκής συμμαχίας, που συνετέλεσε τα μέγιστα στον χρυσό αιώνα του Περικλή και στον θρίαμβο της Αθηναϊκής Δημοκρατίας.
Στόχος των Ελλήνων σήμερα θα πρέπει να είναι να ξανασηκώσουν τον ήλιο της ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον πάνω από την Ελλάδα και την Κύπρο.
*Χαιρετισμός του προέδρου του Συνδέσμου Ελλήνων Κυπρίων Φιλολόγων στο Συνέδριο για τον Θουκυδίδη που πραγματοποιήθηκε στο λύκειο Λινόπετρας στη Λεμεσό το Σάββατο 6 Απριλίου 2013 στην παρουσία του υπουργού Παιδείας Κυριάκου Κενεβέζου.
