ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ*
Στις 19/07/2013 δημοσιεύτηκε στο Paideia News κείμενο του κ. Μάριου Στυλιανού με τον πιο πάνω τίτλο. Το διάβασα με ενδιαφέρον, διότι το θέμα των αναλυτικών προγραμμάτων με απασχολεί από παλιά και το συζήτησα δημόσια σε ραδιοφωνικές εκπομπές. Θα ήθελα να καταθέσω λοιπόν τα ακόλουθα.
Κατ’ αρχάς ο κ. Στυλιανού αποσιωπά το γεγονός ότι ο ίδιος ανήκε στην ομάδα που προωθούσε τον κριτικό γραμματισμό στα δημοτικά σχολεία υπό την καθοδήγηση της Επιθεωρήτριας κ. Ειρήνης Χατζηλουκά-Μαυρή. Επομένως η τοποθέτησή του προέρχεται από μια συγκεκριμένη οπτική γωνία.
Πόσο ενημερωμένος είναι, ώστε να υπαινίσσεται ότι μόνο στη Wikipedia γίνεται λόγος για τον νεομαρξιστικό χαρακτήρα του κριτικού γραμματισμού; Τον διαβεβαιώνω ότι αν κάνει τον κόπο να ψάξει έστω και για λίγο την ξενόγλωσση βιβλιογραφία, το αποτέλεσμα θα είναι πολύ διαφορετικό από αυτό που νομίζει. Αυτό είναι φυσικό, διότι ο κριτικός γραμματισμός είναι όντως νεομαρξιστικός, ανεξαρτήτως του αν εμείς κατέχουμε τη βιβλιογραφία ή όχι και ανεξαρτήτως του αν εμείς θέλουμε τώρα με την αλλαγή του κυβερνητικού σχήματος να το αποκρύψουμε. Εξάλλου τυχαία τον επέλεξε η κυβέρνηση του ΑΚΕΛ; Αλλά πέρα από αυτό, ερωτώ: αλήθεια, ο ίδιος, ως οπαδός του κριτικού γραμματισμού, θεωρεί ότι υπάρχουν εκπαιδευτικές πολιτικές ιδεολογικώς ουδέτερες;
Παραπλανά ο κ. Στυλιανού τους αναγνώστες με την αναφορά του στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπό τον τίτλο ‘EU HIGH LEVEL GROUP OF EXPERTS ON LITERACY FINAL REPORT’ (Σεπτέμβριος 2012). Αφού ο αρθρογράφος θέλει να χαρακτηρίζεται ως «κριτικά εγγράμματος», θα έπρεπε να είχε βάλει και δική του αναφορά ‘in perspective’. Δηλαδή θα έπρεπε να μας είχε πληροφορήσει ότι η έκθεση αυτή συντάχθηκε εν μέρει από τον Γιώργο Τσιάκαλο (βλ. σελ. 14), τον οποίο η προηγούμενη κυβέρνηση διόρισε ως Πρόεδρο της επιτροπής αναθεώρησης των αναλυτικών προγραμμάτων. «Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου …». Επίσης ο αρθρογράφος θα έπρεπε να δηλώσει ότι οι αναφορές στον κριτικό γραμματισμό ενσωματώνονται στην έκθεση, ακριβώς επειδή υπάρχει η περίπτωση του κυπριακού αναλυτικού και ότι το κείμενο που παραθέτει είναι απλώς η περιγραφή του κυπριακού αναλυτικού αυτού (σελ. 43). Ας μας πληροφορήσει όμως σε ποια έκταση υπάρχει ο κριτικός γραμματισμός στη Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες προηγμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Αυστραλία η κυβέρνηση που προώθησε το ρεύμα αυτό δεν ήταν κυρίως η κυβέρνηση του αριστερού πολιτικού (Labour party) Kevin Rudd;
Τι έχει να πει για τη αποκάλυψη της Έλενας Ιωαννίδου, η οποία υποστηρίζει τον κριτικό γραμματισμό: «Η ευρύτερη φιλοσοφία του κριτικού εγγραμματισμού είναι νέο στοιχείο στη γλωσσική εκπαίδευση της Κύπρου, καθώς υπαγορεύει την αμφισβήτηση και την αποδόμηση κειμένων και παραδοσιακών αξιών, συμπεριλαμβανομένων και θεμελιωδών αξιών, όπως είναι η ελληνικότητα, η εθνική ταυτότητα και η θρησκεία»; Αν προερχόταν από άτομο αντίθετο προς τον κριτικό γραμματισμό, θα μπορούσε κάποιος να θεωρήσει ότι σκοπίμως διαστρεβλώνει την ουσία της παιδαγωγικής αυτής προσέγγισης, ώστε να οδηγήσει στην απαξίωσή της.
Όσον αφορά στην κυπριακή διάλεκτο, ας μας δείξει ο κ. Στυλιανού πού λ.χ. στο αναλυτικό της Ελλάδας υπάρχει πρόνοια για διδασκαλία οιασδήποτε διαλέκτου με το επίπεδο λεπτομέρειας που προνοεί το αναλυτικό του ΑΚΕΛ. Το ότι στο αναλυτικό δεν γίνεται λόγος για την κυπριακή ως γλώσσα, του υπενθυμίζω ότι κάτι τέτοιο θα καθιστούσε το αναλυτικό ως αυτόχρημα αντισυνταγματικό.
Όσον αφορά στα άλλα στοιχεία του κειμένου, θα ερωτήσω απλώς: περιμέναμε τους νεομαρξιστές για να μάθουμε οι Έλληνες τη δημοκρατία, την κριτική σκέψη και την έννοια της πολιτότητας; (!)
Σωστά στο δημόσιο διάλογο ζητείται η άμεση ανάκληση του αναλυτικού. Αν ο Υπουργός Παιδείας διατηρήσει τον κριτικό γραμματισμό, θα σημειώσει μια περίεργη πρωτιά: θα είναι ο πρώτος Υπουργός Παιδείας μιας Δεξιάς Κυβερνήσεως που θα χρησιμοποιεί νεομαρξιστικές προσεγγίσεις! Λέτε στην Κύπρο της μπανανίας μαζί με την κομματική διαφθορά, την οικονομική κατάρρευση, κτλ κτλ κτλ, να το ζήσουμε και αυτό; Καθόλου παράξενο…
*Ιστορικός, πολιτικός επιστήμονας
