ΤΗΣ ΔΡΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΑΣ ΚΕΝΤΗ*
Εδώ και αρκετά χρόνια βιώνουμε την απώλεια της αξίας και του ρόλου μας ως πολιτών κατ’ επέκταση ως ανθρώπινων υπάρξεων σ’ ένα ισχυρά δομημένο πολιτικό σύστημα. Δημόσιες τοποθετήσεις δείχνουν ότι χιλιάδες ενστερνίζονται το συναίσθημα αυτό, η απαξίωση της αυτοϋπαρξης και της συμμετοχής στα κοινά είναι καθημερινή εμπειρία. Κοιτώντας στο παρελθόν για να ερμηνεύσω το παρόν διαπιστώνω ότι το σπέρμα της απώλειας της δύναμης του λόγου και της οντότητάς μας ως πολιτών της κυπριακής δημοκρατίας, ανάγεται στη σύσταση της δημοκρατίας. H επιβολή ενός διχαστικού, ρατσιστικού και βαθειά αντιδημοκρατικού συντάγματος -αντί της ‘Ενωσης που ήταν και το όραμα του λαού- και ο εκβιασμός για την αποδοχή του, ήταν οι πρώτες σοβαρές ενδείξεις για το ποιος θα είχε το πάνω χέρι στην «κυπριακή δημοκρατία». Βέβαια στη συνέχεια οι εκλογές και η ψήφος έδωσαν την ψευδαίσθηση ότι «ο λόγος του λαού» αποφασίζει και ότι ο «κυρίαρχος λαός» σχημάτιζε κυβερνήσεις.. Ποτέ δεν ήταν κυρίαρχος ο λαός μετά το 1960. Τα πολιτικά κόμματα ανδρώθηκαν και μέσω του συστήματος νομιμοποιήθηκαν καθιστάμενα ρυθμιστές της πολιτικής ζωής και συγχρόνως και στην ουσία ρυθμιστές κάθε έκφανσης της κοινωνικής και προσωπικής δραστηριότητας ακόμη. Οι πολίτες σταδιακά εγκλωβίστηκαν σ’ αυτά. Κομματάρχες και πολιτικοί συνέχισαν επάξια την ρουσφετολογία, τα ταξίματα και τους εκβιασμούς για μια επιτυχή ψηφοθηρία που θα τους έδινε την δύναμη της ανόδου στην εξουσία, από την οποία θα είχαν προσωπικό όφελος και οι ψηφοφόροι. Έτσι για πολλά χρόνια μέχρι και τώρα δημιουργήθηκε μια αμφίδρομη σχέση πολιτών και κομμάτων αλληλένδετης αλληλοεξυπηρέτησης. Αυτό δεν είναι προσωπική ελευθερία και καμία σχέση δεν έχει με την δημοκρατία.
Υπάρχει όμως σήμερα δημοκρατία; Ιδού το ερώτημα. Δεν είναι αφέλεια να πιστεύουμε ότι μέσω των εκλογών κάθε 5 και 4 χρόνια κατοχυρώνεται η Δημοκρατία; Στην πορεία των 55 χρόνων ανεξαρτησίας φθάσαμε να έχουμε σταδιακά μία έντονα συγκεντρωτική Προεδρική Δημοκρατία από τη μια και μία Βουλή η οποία λειτουργεί αυθαίρετα, πολλές φορές με μεγάλη άγνοια για πολλά ζωτικά θέματα (παιδεία, περιβάλλον, αισθητική, μεταναστευτική πολιτική, κατασκευαστική πολιτική, οικονομία, κλπ). Εγκρίνει απερίσκεπτα νομοθεσίες που στην πορεία αποδεικνύονται απαράδεκτες και καταστροφικές για τον τόπο, την κουλτούρα, τον πολιτισμό, την ταυτότητα, την κοινωνική συνοχή, εξυπηρετούν όμως άμεσα ή έμμεσα συμφέροντα βουλευτών ή τουλάχιστον ποτέ δεν τα πλήττουν. Το άκρον άωτο δε των βουλευτικών επιτευγμάτων είναι η -με διάτρητες από παράθυρα νομοθεσίες- νομιμοποίηση της παρανομίας (βλ. κούρεμα, αλλαγή πολεοδομικών ζωνών, δικαίωμα ψήφου σε αλλοδαπούς…). Αυτή είναι η δημοκρατία; Πρόκειται για επαίσχυντη καπηλεία της λέξης. Η
Περαιτέρω, καταλήγουμε με μαθηματική ακρίβεια σε δυσλειτουργία του συστήματος. Όμως η συντήρηση των κακώς εχόντων βολεύει αφάνταστα πολλούς και πολιτικούς. Τους παρέχει λόγο ύπαρξης και πεδίο συναλλαγών με τον ψηφοφόρο, τους καθιστά συγχρόνως υπηρέτες των ισχυρών όμως όχι του λαού. Επομένως, πώς υπάρχει «δημοκρατία», τι σημαίνει, ποιο είναι το νόημά της;
Οι αρχαιρεσίες λοιπόν, από ύψιστη δημοκρατική διαδικασία, κατάντησαν να είναι οι αλυσίδες μας. Ο εκάστοτε πρόεδρος κόβει και ράβει με τον νόμο. Βγάζει βάζει υπουργούς καλούς κακούς, ικανούς και μη, ειδικούς και μη. Και για όσους χάνουν το υπουργικό αξίωμα, αυτόματα δημιουργείται άλλη θέση, άλλη μια «δημοκρατική» γαλαντομία και κίνηση ματ στην πολιτική σκακιέρα, κόστος που φορτώνει όμως στον φορολογούμενο πολίτη. Δημοκρατία είναι αυτό ;
Τα πράγματα εκτραχύνθηκαν με την ένταξη στην Ε.Ε.. που ευνόησε και την ροπή προς την κερδοσκοπία και τον πιθηκισμό μας. Από τη μια στιγμή στην άλλη αποδεχθήκαμε κανονισμούς και οδηγίες σαν ψοφοδεή ανθρωπάκια που δεν πιστεύουν στον εαυτό τους και δεν διαθέτουν αξιοπρέπεια και πολιτική οξυδέρκεια να πουν μερικά ΟΧΙ, όταν κανονισμός δεν αρμόζει στο μέγεθός μας και πρέπει να τύχει προσαρμογής. Για κάποιους αυτή η ναινεκίστικη πολιτική στους ξένους –με ή και χωρίς πιστόλι στον κρόταφο- μεταφράζεται ως σωφροσύνη, σοβαρότητα και το θράσος ως τόλμη. Δεν μεθερμηνεύεται ως υποταγή, εκχώρηση κυριαρχίας και αλαζονεία. Δεν μετρά ανάποδα ο χρόνος. Δεν κοιτάνε από το μέλλον προς τα πίσω για να διαπιστώσουν εάν με τις επιλογές τους θα υπάρχει κυπριακός ελληνισμός. Η απώλεια του εθνικού χαρακτήρα του πληθυσμού, η καταστροφή της πολιτισμικής φυσιογνωμίας και της ιστορικότητας του τεχνητού/κτιστού και του φυσικού περιβάλλοντος τους είναι ψιλά γράμματα, είναι νομίζω και επιλογή. Με άλλοθι την παγκοσμιοποίηση, έχουν προ πολλού προσπεράσει εθνικότητες, κυρίαρχη θρησκεία, ιστορικότητα, συνοχή, γιατί αυτά εκτός από «αναχρονισμοί» θεωρούνται σκόπελοι στην ανάπτυξη και την λύση. Γι΄ αυτό σε μια έξαρση συνεργασίας Βουλής και εκτελεστικής εξουσίας, νομοσχέδια που αποδομούν θεσμούς και δυναμιτίζουν την ταυτότητα με συνοπτικές νομικές ρυθμίσεις ψηφίζονται από τους «εκπροσώπους του λαού» με κλειστά μάτια.
Αυτά όσον αφορά τη διακυβέρνηση ενός κράτους ευκαιρίας, όπως η κατεχόμενη Κυπριακή Δημοκρατία και ενός λαού που, αν και η πλειοψηφία (που κάποιοι σκόπιμα θέλουν να καταστήσουν μειονότητα) να θα είναι υποταγμένος σε λύση η οποία θα νομιμοποιεί εγκλήματα πολέμου (κατοχή, εποικισμός) και θα συνυπογράφεται από τον εκλελεγμένο πρόεδρο;
Για του λόγου το αληθές
Χχχχχχχχχ ή αποκωδικοποιημένα
Δρ. Χαραλαμπία Κέντη
*Aρχαιολόγος/ Φιλόλογος
Και ζώον πολιτικόν