ΤΗΣ ΝΑΤΑΣΑΣ ΜΑΓΙΔΟΥ*
Τελευταίως έχω προβληματιστεί με αυτά που διαβάζω στα κοινωνικά δίκτυα και στις εφημερίδες σχετικά με τις προτεινόμενες αλλαγές για τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος της Κύπρου. Στο συγκεκριμένο σημείωμα όμως θα ήθελα να επικεντρωθώ στην εισήγηση που αφορά στη μείωση του διδακτικού χρόνου στο πρόγραμμα Αγωγής Υγείας μέχρι τη Δ’ τάξη δημοτικού και κατάργησή του σε μεγαλύτερες ηλικίες δημοτικού και γυμνασίου.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Τα αναλυτικά προγράμματα μέχρι πρότινος έδιναν έμφαση στην καλλιέργεια γνωστικών δεξιοτήτων και στην αύξηση της μαθησιακής γνώσης στους μαθητές, αφήνοντας τις κοινωνικές δεξιότητες υποβαθμισμένες. Με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού αποφάσισε ορθώς την ενσωμάτωση του Προγράμματος Σπουδών Αγωγής Υγείας (ΠΣΑΥ) στο αναθεωρημένο Αναλυτικό Πρόγραμμα (2011) με σκοπό «την προάσπιση, τη βελτίωση, την προαγωγή της σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας των μαθητών».
Τι έγινε μέσα σε 3 χρόνια και δεν έχουμε πια ανάγκη το πρόγραμμα αυτό; Μήπως τα παιδιά μας δεν έχουν ανάγκη να διδαχτούν κοινωνικές δεξιότητες και ορθές στάσεις ζωής;
Είναι κοινά αποδεκτό ότι τα προβλήματα συμπεριφοράς απασχολούν εδώ και δεκαετίες τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς, τους νομοθέτες και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, υπάρχει έξαρση του φαινομένου αυτού, και αυτό δεν πρέπει να είσαι εκπαιδευτικός για να το διαπιστώσεις. Για να αντιληφθεί όμως κάποιος την αναγκαιότητα του ΠΣΑΥ στα σχολεία μας, θα πρέπει να γνωρίζει αφενός ποιά πράγματα μπορούν να εφαρμοστούν κάτω από την ομπρέλα του προγράμματος αυτού και αφετέρου τι μπορεί να προκαλέσει η απουσία αυτών.
Λόγω του γεγονότος ότι εκφράζω αποκλειστικά τις προσωπικές μου απόψεις στο συγκεκριμένο θέμα, θα μοιραστώ μαζί σας με ποιό τρόπο βοήθησε εμένα το συγκεκριμένο πρόγραμμα και τι αντίκτυπο είχε σε μια σχολική τάξη δευτέρας δημοτικού.
Το 2011, με την εισαγωγή του προγράμματος αυτού, εκπόνησα πειραματική έρευνα που αφορούσε τη διαχείριση προβληματικής συμπεριφοράς σε παιδιά δημοτικού
με ήπιες διαταραχές μάθησης. Η προβληματική συμπεριφορά των παιδιών αυτών προκαλούσε αναστάτωση στο κλίμα της τάξης καθώς και εμπόδια στη μάθηση όλων των μαθητών. Αρκετός από τον πολύτιμο διδακτικό χρόνο δινόταν για παρατηρήσεις και τιμωρίες καθυστερώντας όλη την τάξη με τη σχολική ύλη. Κάτω από την ομπρέλα του ΣΠΑΥ, τα παιδιά διδάχτηκαν συγκεκριμένες κοινωνικές δεξιότητες τις οποίες είχα επιλέξει με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού της τάξης και τις οποίες τα παιδιά κλήθηκαν να εφαρμόσουν στην τάξη. Εντυπωσιακό ήταν ότι τα παιδιά σε βάθος χρόνου αφενός μείωσαν την προβληματική τους συμπεριφορά και αφετέρου αύξησαν τη μαθησιακή τους επίδοση.
Εν κατακλείδι, το πρόγραμμα Αγωγής Υγείας τα τελευταία 3 χρόνια υπήρξε ένα μικρό παραθυράκι για τους εκπαιδευτικούς εκείνους που θέλουν μέσα από το σχολείο να αλλάξουν τον κόσμο καλλιεργώντας στους μαθητές τους «δεξιότητες επικοινωνίας, συνεργασίας, διαχείρισης των συγκρούσεων και αντιμετώπισης της πίεσης των φίλων, να αντιμετωπίζουν τα κοινωνικά στερεότυπα, να διαχειρίζονται θέματα όπως ασφάλεια, αγωγή του καταναλωτή, δικαιώματα και υποχρεώσεις, χρήση και κατάχρηση ουσιών εξάρτησης, σεξουαλική αγωγή». Σαν εκπαιδευτικός και σαν μελλοντική μητέρα, θεωρώ εγκληματικό να κλείσουμε αυτό το παραθυράκι που μας άνοιξε το ΣΠΑΥ αφήνοντας τα παιδιά μας να κερδίζουν στείρα γνώση, τη στιγμή που η κοινωνία μας υποφέρει από έλλειψη ανθρωπιάς, ευαισθησίας και ορθών στάσεων ζωής! Θέλεις και εσύ να είσαι συνένοχος σε αυτή την ενέργεια;
*Εκπαιδευτικός Δημοτικής