ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ*
Εκεί λοιπόν που τα πολιτικά κόμματα βρέθηκαν στη δίνη της απαξίωσης, αφού βγήκε στην επιφάνεια η τύρβη της διαφθοράς και της διαπλοκής, η περιβόητη «κομματοκρατία», να που εμφανίζεται στο προσκήνιο το «Κυπριακό», οι συνομιλίες, το ενδεχόμενο «σχέδιο λύσης», κ.λπ. Τα τηλεοπτικά παράθυρα άρχισαν πάλι να γεμίζουν με μεγαλόστομους, πληθωρικούς πολιτικούς οι οποίοι πριν καλά-καλά αρχίσουν οι συνομιλίες εκφέρουν απόψεις, θέσεις, αντιθέσεις, υποβόσκουσες απειλές. Δεν χρειάζεται πολλή φαντασία για να σκιαγραφήσει κανείς τα μελλούμενα. Η αυλαία ήδη άνοιξε και το σενάριο που θα εκτυλιχθεί θα μας είναι οικείο. Τα κόμματα θα περιχαρακωθούν στις παγιωμένες θέσεις τους (οι «ρεαλιστές» ενάντια στους «απορριπτικούς»), θα αρχίσουν να συσπειρώνουν τα ποσοστά τους, να περιορίζουν τις απώλειές τους, οι οπαδοί τους θα φανατιστούνκαι όσα κατάφεραν τους τελευταίους μήνες οι διάφορες ομάδες ενεργών και σκεπτόμενων πολιτών θα γίνει σκόνη, θα εξανεμιστεί... Οι γνωστοί πολιτικοί της ναφθαλίνης θα επανεμφανιστούν στις οθόνες, προσποιούμενοι τις αυθεντίες, τους πατερούληδες, τους πολυπράγμονες. Αυτοί οι γνωστοί που περιμένουν κάτι τέτοιες στιγμές για να επιβεβαιώσουν τον κρυπτο-αυταρχισμό τους και την ύπαρξή τους. Άλλοι, νεότεροι πολιτικοί, θα αναδειχθούν ως φερέφωνα των κομματικών ηγεσιών, ενώ οι κυπρολόγοι επιστήμονες θα ανανοηματοδοτήσουν τις έρευνές τους και οι γνωστοί «ειδήμονες» περί του κυπριακού δημοσιογράφοι θα δίνουν ρεσιτάλ γνώσεων. Το Κυπριακό, για πολλούς στον τόπο μας, δεν είναι απλώς ένα πολιτικό ζήτημα, είναι ψυχολογική ανάγκη, εργαλείο νομιμοποίησης, υπαρξιακής επιβεβαίωσης. Συνεπώς: Ένας καινούριος φαύλος κύκλος αντεγκλήσεων, δογματισμού, διχασμού και ενός διαλόγου κωφών, ανοίγει λίαν συντόμως.
Για τις κομματικές παρατάξεις το Κυπριακό, σε αυτή τη χρονική στιγμή, είναι ο «από μηχανής θεός» –αφού η διασπορά του φανατισμού και η διάχυση της μνησικακίας τα εξυπηρετεί. Οι πολίτες θα πρέπει να θυμούνται πως αυτοί οι άνθρωποι που θα ομιλούν σαν ποντίφηκες στις πλατφόρμες «ενημέρωσης», ή ορθότερα «χειραγώγησης» της κοινής γνώμης, είναι οι ίδιοι που ως κομματικοί παράγοντες και βουλευτές οδήγησαν με τις πράξεις και την απραξία τους, τις αλλοπρόσαλλες αποφάσεις τους, την οικονομία στην καταστροφήαποδιαρθρώνοντας τον κοινωνικό ιστό. Θα βρουν άλλοθι στις «κρίσιμες στιγμές» που περνά ο τόπος. Αρκετοί πολίτες ήδη, ορμώμενοι από τις ανακοινώσεις των κομμάτων, επανέφεραν τη ρητορική περί των ανανιστών, των αντι-ανανιστών κ.ο.κ. Διότι ο διχασμός του 2004 δεν ξεπεράστηκε, απλώς τα κόμματα που τον προκάλεσαν τότε με την ανευθυνότητα και τον ερασιτεχνισμό τους τον αποσιώπησαν κιόλας, τον σκέπασαν κάτω από ένα πέπλο προσωρινής συναίνεσης και ομοθυμίας - να περάσει ο χρόνος -και να τον επαναφέρουν όταν χρειαστεί.
Μεγάλη ευθύνη φέρουμε πρώτα απ’ όλα όμως εμείς οι πολίτες, πρώτον διότι αν διολισθήσουμε εκ νέου στο συγκρουσιακό κλίμα θα ρίξουμε στη λήθη τον κομματικό βόρβορο, και δεύτερον διότι θα ξαναβγάλουμε τα μαχαίρια από το θηκάρι- θα θυμηθούμε το 55-9, το 64, το 74, τα διάφορα σχέδια που ο τάδε ή ο δείνα δεν δέχτηκε ή αποδέχτηκε - θα θυμηθούμε τους Γριβικούς, τους Μακαριακούς, τους προδότες, τους ήρωες, τους ηγέτες, τους μειοδότες, τους υπερπατριώτες, και πάει λέγοντας ... Τότε, θα είμαστε άξιοι της τύχης μας. Τότε, η Ιστορία δεν θα μας συγχωρέσει και η ετυμηγορία της θα είναι άτεγκτη και σκληρή.
Μία έκκληση προς τα κόμματα και τα ΜΜΕ είναι να προστατεύσουν τους πολίτες από το απεχθές σενάριο, που μόνο υποθετικό δεν είναι. Τα ΜΜΕ μπορούν, αν είχαν λίγη φαντασία, να βελτιώσουν την ποιότητα τους αντί να προσφεύγουν στις εύκολες λύσεις των τηλεοπτικών συνάξεων και της κομματικής δημαγωγίας. Τα κόμματα, από την άλλη, ας αναλογιστούν τις ευθύνες τους απέναντι στην κοινωνία: Μια στρατιά ανέργων σας παρακολουθεί, άνθρωποι σχεδόν σκιές του εαυτού τους που ζουν στην ανέχεια, τη δυσπραγία, τη δυστυχία που εσείς προκαλέσατε. Χιλιάδες άνεργοι νέοι, μια γενιά χαμένη. Η Ιστορία δεν θα σας δώσει συγχωροχάρτι – έχετε ήδη καταγραφεί σε μια μαύρη σελίδα στην κυπριακή ιστορική πορεία. Θα προχωρήσετε στις διαπραγματεύσεις, είναι ουσιώδες, επιτακτικό, αλλά αξιοποιείστε ό,τι καλύτερο έχετε – πρωτίστως, ζητείστε την αρωγή επιστημόνων από χώρες πολιτειακά ομοσπονδιακές – αλλά αφήστε τους δημόσιους διαλόγους, τις αντεγκλήσεις και τις αλληλοκατηγορίες, μέχρι να υπάρξει ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Αν και εφόσον υπάρξει, τότε δημοσιοποιείστε το, δώστε ένα εύλογο χρονικό διάστημα για συζήτηση και προβληματισμό και αφήστε το κυρίαρχο σώμα των πολιτών να αποφασίσει.
*Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης
Πανεπιστήμιο Κύπρου
