ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ Α.ΠΟΛΗ*
Υπάρχουν δύο είδη μισθών στο δημόσιο: Οι πάγιοι μισθοί των αξιωματούχων και οι κλίμακες μισθοδοσίας των υπαλλήλων. Ο μισθός του προέδρου, των υπουργών, των βουλευτών, των δικαστών, των επιτρόπων και των λοιπών αξιωματούχων είναι σταθερός (Πάγιος) από την πρώτη ημέρα του διορισμού τους σε μια θέση. Εκτός από σταθερός ο μισθός των αξιωματούχων είναι κατά τεκμήριο υψηλότερος από το μισθό των υπαλλήλων.
Η λέξη κλίμακα σημαίνει σκάλα. Η έννοια της κλίμακας μισθοδοσίας, ως το 2011 που υπήρχαν προσαυξήσεις ήταν ότι ο υπάλληλος σταδιακά θα μπορούσε να αυξήσει τον μισθό του μέχρι ενός σημείου(κορυφή κλίμακας ) με ισόποσες ετήσιες αυξήσεις, αν βέβαια η απόδοση του ήταν ικανοποιητική. Το γεγονός ότι η ετήσια προσαύξηση δεν είναι δεδομένη, αλλά συνδέεται με την απόδοση φαίνεται από το γεγονός ότι η διακοπή της ετήσιας προσαύξησης αποτελεί πειθαρχική ποινή, την οποία η ΕΕΥ και η ΕΔΥ μπορούν να επιβάλουν σε υπάλληλο κατόπιν πειθαρχικής δίκης.
Το πάγωμα των προσαυξήσεων της περιόδου 2012-2016 ήταν ένα άδικο μέτρο, εφόσον επηρεάζει μόνο τους υπαλλήλους που ανελίσσονται σε μισθοδοτική κλίμακα και αφήνει ανέπαφους τους κρατικούς αξιωματούχους που ο μισθός τους είναι πάγιος. Έχουμε λοιπόν τους κρατικούς αξιωματούχους των οποίων ο μισθός είναι κατά τεκμήριο ψηλότερος από των υπαλλήλων να επιβάλλουν ένα μέτρο που επηρεάζει τους κατά τεκμήριο χαμηλόμισθούς υφισταμένους τους αλλά όχι τους ίδιους. Το θέμα όμως δεν τελειώνει εδώ.
Το πάγωμα των προσαυξήσεων της πενταετίας 2012-2016 δεν είναι ένα προσωρινό μέτρο, το οποίο θα μπορούσε να δικαιολογηθεί με το δίκαιο της ανάγκης. Ακόμα και αν η Παγκόσμια Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιτρέψουν στην κυπριακή κυβέρνηση να δώσει στους υπαλλήλους της προσαύξηση το 2017, η υστέρηση των πέντε προσαυξήσεων θα μεταφέρεται αλυσιδωτά σε όλη την υπόλοιπη υπηρεσιακή τους ζωή. Αυτό για ένα εκπαιδευτικό σημαίνει σταθερή μηνιαία μείωση μισθού € 400 για όλη τη σταδιοδρομία του. Απεναντίας οι κρατικοί αξιωματούχοι δεν θα μεταφέρουν καμιά μείωση αν το 2017 αποκατασταθούν οι προηγούμενοι μισθοί τους.
Το θέμα της διακοπής της προσαύξησης έχει και τη νομική του πτυχή. Εφόσον η διακοπή της ετήσιας προσαύξησης ορίζεται ως πειθαρχική ποινή¹, η οποία ως τέτοια μπορεί να επιβληθεί από το αρμόδιο όργανο μόνο κατόπιν δίκης, η διακοπή της προσαύξησης είναι παράνομη, γιατί κανένας δεν καταδικάζεται χωρίς δίκη. Μόνο ολοκληρωτικά καθεστώτα επιβάλλουν συλλογικές τιμωρίες άνευ δίκαιης δίκης και άνευ κατηγορητηρίου με την επίκληση λόγων γενικών, που ακόμα και αν ευσταθούν σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι οι υπάλληλοι είναι υπεύθυνοι για την παρούσα τροπή των οικονομικών του κράτους. Επιπλέον η ισοπεδωτική κατάργηση των προσαυξήσεων αποτελεί άνιση μεταχείριση μεταξύ των ίδιων των υπαλλήλων, εφόσον ένας υπάλληλος με καλή απόδοση χάνει την προσαύξηση του γιατί υπάρχει η οικονομική κρίση, ενώ ένας υπάλληλος που διέπραξε πειθαρχικό αδίκημα έχει την ίδια μεταχείριση με τον ευσυνείδητο συνάδελφο του έτσι κι αλλιώς. Η αναβολή της προσαύξησης κάποιου υπαλλήλου που καταδικάζεται για πειθαρχικό αδίκημα καθίσταται άνευ νοήματος, αφού επιβάλλεται σε όλους τους υπαλλήλους.
Οι αξιωματούχοι του κράτους πρέπει να δίνουν πρώτοι αυτοί το καλό παράδειγμα και όχι να επιβάλλουν μέτρα στους υφισταμένους τους που δεν επηρεάζουν τους ίδιους.
Σημειώσεις
¹ Οι Περί Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμοι του 1969 έως 2014, άρθρο 69 (1)
*Εκπαιδευτικός Δημοτικής
