ΤΗΣ ΜΑΙΡΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΚΟΥΤΣΕΛΙΝΗ*
Είναι αξιοθαύμαστη η σπουδή για εύκολα συμπεράσματα και αυθαίρετες προεκτάσεις που προέκυψαν από την ανακοίνωση των Μέσων Όρων της Βαθμολογίας των Παγκύπριων εξετάσεων. Πολυσέλιδα για την ερμηνεία, ανακοινώσεις επί ανακοινώσεων και ανίχνευση του «τις πταίει». Ειδήμονες και αδαείς κατακεραυνώνουν τις πολιτικές που εφαρμόστηκαν, τη μεταρρύθμιση, τους καθηγητές, τους δασκάλους …
Στο «τις πταίει» η απάντηση είναι εύκολη. Φταίει η ανακοίνωση τω Μέσων Όρων. Για χρόνια τώρα, από τότε που ενοποιήθηκαν οι εισαγωγικές και παγκύπριες εξετάσεις, το επαναλαμβάνουμε: Οι μέσοι όροι είναι πλαστά κατασκευάσματα, τα οποία αποκρύπτουν την πραγματικότητα των ενοποιημένων εξετάσεων και την οποία έχουν ζήσει οι διορθωτές και όσοι εργάστηκαν στα σχολεία. Και αυτό διότι ο μέσος όρος μας λέει ότι ένα γραπτό του 19 και ένα γραπτό του 1-3 μας δίνουν έναν ανύπαρκτο βαθμό 10-11 που εκφράζεται με τον μέσο όρο, ο οποίος μάλιστα στις ανακοινώσεις δεν λαμβάνει υπόψη ούτε την απόκλιση στις βαθμολογίες που προστίθενται. Τότε, με βάση αυτόν τον ανύπαρκτο βαθμό, αρχίζει το παραλήρημα: «πατώσαμε», «αποτύχαμε», «φταίει η αναποτελεσματική διδασκαλία», «οι κακοί εκπαιδευτικοί» (και στο απυρόβλητο από τους γονείς οι φροντιστές στους οποίους στέλλουν τα παιδιά τους, χωρίς να χρειάζονται φροντιστήριο).
Η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική από αυτή που έχει εκφραστεί σε όλη την παραφιλολογία των ημερών, από επίσημα και ανεπίσημα χείλη. Από τις 7500 μαθητές που παρακάθονται στις εξετάσεις, ενδιαφέρονται για εισαγωγή στα πανεπιστήμια και έχουν δουλέψει με αυτή την προσδοκία, λιγότεροι από τους μισούς μαθητές. Το αν η πλειοψηφία δηλώνει και μια σχολή, μήπως κολλήσει κάπου, δεν δείχνει και τις δυνατότητες της επίδοσής τους. Ακόμη, το φαινόμενο να μην μπαίνουν στον κόπο να σκεφτούν, για να απαντήσουν το γραπτό εξέτασης, μαθητές οι οποίοι έχουν ήδη εξασφαλίσει από τα τετράμηνα βαθμολογία που τους επιτρέπει απόλυση, δεν είναι μεμονωμένο ούτε σπάνιο. Άρα με την ίδια ευκολία που δίνουμε τους μέσους όρους ως βαθμολογίες που απεικονίζουν την εικόνα της εκπαίδευσης, μπορούμε να πούμε ότι το 10 μέσος όρος στα Νέα Ελληνικά βγαίνει από ένα γραπτό του 19 και ένα γραπτό του 1, και μάλιστα αυτός που έδωσε γραπτό για τη χαμηλή βαθμολογία, δεν ενδιαφερόταν τι θα έπαιρνε, φτάνει να απολυόταν με βάση τους βαθμούς τετραμήνου!
Οι μέσοι όροι και το παραλήρημα γύρω από αυτούς αποσυντονίζουν μια σοβαρή συζήτηση για τα εκπαιδευτικά πράγματα και τον ρόλο των εξετάσεων και της ανατροφοδότησης μαθητών, εκπαιδευτικών και του συστήματος. Είναι καιρός η ανάλυση των εξετάσεων να γίνει συστηματικά και με επιστημονικό τρόπο, όπως γίνεται σε όλα τα Εξεταστικά Κέντρα σήμερα.
*Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Κύπρου
