ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΤΑΣΟΥ*
Γιατί η τόση βιασύνη για το σύστημα πρόσληψης των εκπαιδευτικών; Η σωστή λειτουργία του συστήματος εξαρτάται από μια σειρά θεμάτων που πρέπει να προηγηθούν όπως, το σύστημα αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, το ωρολόγιο πρόγραμμα που θα καθορίσει τις ανάγκες σε προσωπικό και ηαλλαγή του Λυκείου Επιλογής Μαθημάτων που δημιουργεί την ανάγκη για μεγάλο αριθμό ειδικοτήτων, για απρόβλεπτη διαφοροποίηση αναγκών λόγω επιλογής μαθημάτων και για πολλά άλλα που καταπατούν την κάθε διακήρυξη για το Δημοκρατικό και Ανθρώπινο σχολείο.
Τα προβλήματα που επηρεάζουν την ποιότητα της προσφερόμενης εκπαίδευσης είναι πολλά και χρίζουν συνολικής αντιμετώπισης βάση στρατηγικού σχεδίου. Το σύστημα πρόσληψης χρειάζεται αλλαγή, όμως τα όποια αποτελέσματα του θα διαφανούν (αν υπάρξουν) μετά από παρέλευση πολλών δεκαετιών, όταν επιτέλους αποβληθούν από το σύστημα οι υφιστάμενοι εκπαιδευτικοί και προσληφθούν οι «ικανότεροι».
Η παραδοχή πως στα σχολεία μας πρέπει να διδάσκουν οιικανότεροι εκπαιδευτικοί είναι καθολικά αποδεκτή. Αυτή είναι και η βασική φιλοσοφία της πρότασης (στο προεκλογικό του πρόγραμμα ο πρόεδρος κ. Αναστασιάδης αναφερόταν σε νεότερους και όχι σε ικανότερους). Επειδή οι διάφορες ορολογίες ερμηνεύονται και χρησιμοποιούνται από τους επιστήμονες και από τους συγγραφείς προτάσεων διαφορετικά, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση σε τέτοια συγγράμματα να αναλύονται και να καθορίζονται επακριβώς οι ορολογίες που χρησιμοποιούνται.Στην εν λόγω πρόταση ο όρος «ικανός εκπαιδευτικός» δεν αναλύεται. Χωρίς ανάλυση και ακριβή περιγραφή του όρου είναι αδύνατο να τεθούν τα κριτήρια αξιολόγησης και μοριοδότησης του υποψηφίου.
Επιπρόσθετα, δεν υπάρχει καμία απολύτως απόδειξη πως στην εκπαίδευση δεν διδάσκουν ικανοί εκπαιδευτικοί. Αντίθετα, διδάσκουν ικανότατοι εκπαιδευτικοί που επιτελούν καθημερινά σημαντικό έργο υπό τις υπάρχουσες συνθήκες. Αν η εκπαίδευση λειτουργεί σήμερα με τα όποια προβλήματα κουβαλά, αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ικανότητα και ευσυνειδησίατων εκπαιδευτικών. Αν το σύστημα και το Υπουργείο Παιδείας απέτυχε να ενεργοποιήσει τους μηχανισμούς αξιολόγησης όπως προνοεί η νομοθεσίαώστε να μην μονιμοποιούνται οι ανεπαρκείς, δεν φταίει η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών. Πώς λοιπόννα μην υπάρχει αμφισβήτηση και καχυποψία στο αν και πως θα εφαρμοστούν οι πρόνοιες του όποιου νέου σχεδίου;
Η γραπτή εξέταση με κανένα τρόπο δεν μπορεί να μετρήσει την ικανότητα του εκπαιδευτικού για να διδάξει το κάθε αντικείμενο της ειδικότητας του. Οι ειδικότητες των Φιλολόγων, Εμποριολόγων και άλλων, διδάσκουν μεγάλο αριθμό διαφορετικών αντικειμένων που δεν μπορούν να εξεταστούν σε μια εξέταση. Πέραν τούτου, για να μην συνωστίζονται και πάλι στον νέο κατάλογο οι υποψήφιοι, αφού η προσφορά είναι πολύ μεγαλύτερη από τη ζήτηση και να διορίζονται σε μεγάλη ηλικία,χωρίς καμία τριβή με το αντικείμενο τους (όπως γίνεται σήμερα), θα πρέπει να επαναβεβαιώνουν τη γνώση τους επαναλαμβάνοντας την εξέταση κάθε 4-5 χρόνια.
Σίγουρα στο διάλογο και στις εισηγήσεις προτεραιότητα έχουν οι ειδικοί. Χρήσιμες όμως μπορεί να είναι και οι απόψεις μη ειδικών που έχουν τριβή με την εκπαίδευση:
(α) να ερμηνευτεί ο όρος «ικανός εκπαιδευτικός» για να καθοριστούν τα κριτήρια μοριοδότησης επακριβώς και με τη βαρύτητα που τους αρμόζει.
(β) να καταγραφούν οι στρεβλώσεις του υφιστάμενου συστήματος ώστε να αποκλειστούν στο νέο σύστημα (π.χ. επαναβεβαίωση της γνώσης κάθε 4-5 χρόνια)
(γ) να υλοποιηθεί ένα νέο σύστημα αξιολόγησης του εκπαιδευτικού με όλες τις ασφαλιστικές δικλίδες ώστε να αποβάλλονται οι ανεπαρκείς (ο όρος χρειάζεται ανάλυση), να αποφασιστεί το νέο Ωρολόγιο για το Γυμνάσιο και να αλλάξει το ΛΕΜ σε δέσμες. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να γίνουν στην μεταβατική περίοδο.
(δ) Η εξέταση και η προϋπηρεσιακή /παιδαγωγική κατάρτιση να οδηγούν σε ένα «Πιστοποιητικό Διδασκαλίας» με βάση διεθνή πρότυπα ώστε να δίδεται η ευκαιρία στους υποψηφίους για εργοδότηση και στο εξωτερικό.
(ε) Για να υπάρχει δίκαιη αντιμετώπιση όλων των υποψηφίων έναντι της εξέτασης (διαφορετικές ηλικίες, διαφορές στα αναλυτικά των πανεπιστημίων, οι εκπαιδευτικοί χρειάζεται να διδάξουν αντικείμενα που δεν διδάχτηκαν ποτέ στο πανεπιστήμιο κ.α), προτείνεται όπως: η παιδαγωγική-προυπηρεσιακή μαζί με μια βασική γνωσιολογική επιμόρφωση κατά αντικείμενο, προηγείται της εξέτασης. Το αναλυτικό να σχεδιαστεί από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και να οδηγεί στο «Πιστοποιητικό Διδασκαλίας». Το κόστος μπορεί να το επωμίζεται το κράτος υπό μορφή δανεισμού και να το ξεπληρώνει ο υποψήφιος κατά την περίοδο δοκιμασίας του,εφόσον εργοδοτηθεί στην εκπαίδευση.
Επιτέλους αυτοί που παίρνουν αποφάσεις πρέπει να απευθύνονται στην κοινή γνώμη με καθαρές και μελετημένες προτάσεις ώστε να μην ενισχύουν τις αντιδράσεις και την έλλειψη εμπιστοσύνης του κόσμου.
*Διευθυντής Λυκείου Αγίας Φυλάξεως
