ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΑΡΤΕΜΙΟΥ-ΦΩΤΙΑΔΟΥ *
Τελειώνουν οι μήνες, τελειώνει ο χρόνος, αρχίζει η σκέψη να περιστρέφεται πιότερο γύρω από τα θέλω και τα πρέπει, τα πεπραγμένα και τα αγίνωτα. Κι ένας Ιούλιος πιο καυτός από Ιούλιο, μήνας διάτρητος από μνήμες, διάπυρος, με τραύματα τρίτου βαθμού, πληγές υπερθετικού βαθμού, υποχωρεί σιγά σιγά από όλα τα πεδία των μαχών του, παραχωρώντας τη θέση του σε έναν Αύγουστο που ενδύεται περισσότερο την ανεμελιά και το χρώμα του καλοκαιριού.
« Αύγουστε, μήνα και Θεέ, σε σένα ορκιζόμαστε», γράφει χαρακτηριστικά ο Οδυσσέας Ελύτης στα Ρω του΄Ερωτα. Με το φως του, την αφθονία των καρπών, με τη βασιλεία των διακοπών επί γης, ανταποκρίνεται πλήρως στο αυτοκρατορικό, μεγαλειώδες όνομά του. Και αποκτά στη συνείδηση των θνητών, κουρασμένων υπάρξεων μια θεϊκή περιβολή, αφού προσφέρει το θαύμα της ξεκούρασης, την κάθαρση της καθημερινότητας από τις έγνοιες και τις σκοτούρες της βιοπάλης.
Απλώνονται μπροστά στις κουρασμένες συνειδήσεις οι επιλογές της φύσεως, η έλξη της αποδράσεως, η γοητεία της ανάπαυλας. Και το ταξίδι αρχίζει πρώτα μέσα στο μυαλό, καλύπτοντας ατέλειωτες, ονειρικές διαδρομές, εκεί που η φαντασία αναλαμβάνει πρώτη να αποζημιώσει για το αγκομαχητό του βίου, για το ατέρμονο του αγώνα για επιβίωση, για τη σκληρότητα μιας μέρας, την αγριότητα κάποιας νύχτας. Σαν ελάχιστη συνδρομή σε αυτά τα ταξίδια φαντασίας, καταθέτω σήμερα στίχους θαλασσινούς, στίχους με αρμύρα και πελαγίσιο αγέρι, προετοιμάζοντας τις ψυχές για τη μεγάλη βουτιά στην ανεμελιά και στη φυγή από μια τύρβη που χρειάζεται μικρές ανάσες δροσιάς, για να συνεχίσει να είναι ανθρώπινη.
Γιατί, κατά τον Καβάφη, «…τραγούδι τρυφερό η θάλασσα μας ψάλλει, τραγούδι που έκαμαν τρεις ποιηταί μεγάλοι, ο ήλιος, ο αέρας και ο ουρανός». Και «…θάλασσα λανθασμένη, δε γίνεται», θα μπορούσαμε να πούμε ότι συμπληρώνει με τον στίχο του ο Οδυσσέας Ελύτης. Η μαγεία της αδιαπραγμάτευτη, η αίσθησή της μοναδική. Γι΄αυτό και ο Κώστας Βάρναλης γράφει χαρακτηριστικά: «Να σ’ αγναντεύω θάλασσα, να μη χορταίνω απ΄το βουνό ψηλά, στρωτή και καταγάλανη και μέσα να πλουταίνω απ΄τα μαλάματά σου τα πολλά».
΄Υμνος προς τη θάλασσα και στα υποσχόμενα ταξίδια της θα μπορούσε να θεωρηθεί η ποιητική συλλογή του Γιάννη Ρίτσου «Το εμβατήριο του ωκεανού», από την οποία παραθέτω ένα πολύ ενδεικτικό απόσπασμα.
«Θάλασσα θάλασσα, στον νου, στην ψυχή και στις φλέβες μας θάλασσα. Είδαμε τα πλοία να φέρνουν τις μυθικές χώρες εδώ στην ξανθή αμμουδιά, όπου αργοπορούν οι βραδινοί οδοιπόροι. Ντύσαμε τις παιδικές αγάπες μας με νωπά φύκια. Προσφέραμε στους θεούς της ακρογιαλιάς όστρακα στιλπνά και βότσαλα. Χρώματα πρωινά διαλυμένα στο νερό, πυρκαγιές δειλινών στους ώμους των γλάρων, κατάρτια που δείχνουν το άπειρο, ανοικτά κατώφλια στο βήμα της νύχτας και πάνω απ΄τον ύπνο της πέτρας, μετέωρο, κατάφωτο, ασίγαστο, το τραγούδι της θάλασσας να μπαίνει απ΄τα μικρά παράθυρα, να σχεδιάζει κήπους λάμψεις και όνειρα στα νωπά τζάμια και στα κοιμισμένα μέτωπα».
Στο μικρό νησί μας, που πολιορκείται τόσο τρυφερά από την αγάπη της θάλασσας, όλα μπορούν να ξυπνήσουν μαγικά τις νύχτες του καλοκαιριού. Κάτω από το φως του φεγγαριού, μες στην ανασεμιά των άστρων, αλλά και τη μέρα, μέσα στην έκρηξη του ήλιου, η θάλασσα μέσα μας, γύρω μας, μας προσκαλεί στην ομορφιά της και μας υπόσχεται μία μικρή ή μεγάλη φυγή, πλούσια στην προσφορά, απέραντη στο μεγαλείο. Εμείς θα πρέπει μόνο να ξοδέψουμε ασυλλόγιστα κοντά της τον χρόνο μας και να καταθέσουμε στο κάλεσμά της μια ψυχή που λαχταρά το δρόσισμά της. Κι ας μην ξεχνάμε πως τα ωραιότερα ξεκινούν από μέσα μας, από τη διάθεσή μας …Κι οι επιλογές αστείρευτες, αν ξέρουμε να κρατάμε γερά στη σκέψη μας το όνειρο, γιατί, κατά τον ποιητή Ναζίμ Χικμέτ, «…η πιο όμορφη θάλασσα είναι αυτή που δεν έχουμε ακόμα ταξιδέψει».
*Συγγραφέας
