Έκθεση Παλαιτύπων από τις συλλογές της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Κύπρου
«Απαγορευμένοι καρποί: λογοκριμένα βιβλία από τρεις αιώνες», τιτλοφορείται η Έκθεση Παλαιτύπων από συλλογές, που διοργανώνουν από κοινού το Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου, η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου και το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου, από τις 18-25 Νοεμβρίου 2015 , στο Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου (Φανερωμένη).
Η Έκθεση θα διεξαχθεί στο πλαίσιο του Επιστημονικού Συνεδρίου με θέμα «Έλεγχος ιδεών και λογοκρισία από τις απαρχές της Ελληνικής τυπογραφίας μέχρι το Σύνταγμα του 1844» που διοργανώνει από τις 18-20 Νοεμβρίου 2015, το Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου σε συνεργασία με τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και με το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (Αθήνα).
Λίγα λόγια για την Έκθεση:
Όταν ο γάλλος πρεσβευτής Philippe Canaye de Fresne στη Βενετία ρώτησε τον νομομαθή θεολόγο fra Paolo Sarpi πώς θα μπορούσε να συγκροτήσει μια συλλογή βιβλίων που να κινεί πραγματικά την περιέργεια, πήρε την απάντηση ότι θα έπρεπε να αποκτήσει αντίτυπα όλων εκείνων των εκδόσεων που περιλαμβάνονταν στον Κατάλογο των Απαγορευμένων Βιβλίων. Το περιστατικό κυκλοφόρησε ευρέως ως ανέκδοτο στην Ιταλία και στη Γαλλία για αρκετές δεκαετίες μέσα στον 17ο αιώνα. Διατηρεί, ωστόσο, τη φρεσκάδα του ακόμα και σήμερα, παρά την αλλαγή των εποχών.
Μια τέτοια-αν και μικρών διαστάσεων - συλλογή επιχείρησαν οι διοργανωτές της ενδιαφέρουσας αυτής Έκθεσης να ανασυνθέσουν με παλαίτυπα της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου και του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Κύπρου. Πρόκειται για 12 βιβλία (10 από τη συλλογή της Βιβλιοθήκης του ΠΚ και 2 από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου) , που κυκλοφόρησαν από την εποχή της εμφάνισης της τυπογραφίας έως την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους. Από το παραδοσιακό κέντρο έκδοσης των βιβλίων, τη Βενετία, η έκθεση μεταφέρεται στο Παρίσι, στη Φραγκφούρτη, τη Γενεύη, το Ανόβερο, τη Φλωρεντία, το Λέιντεν, το Λονδίνο και τη Λειψία, σε μια προσπάθεια να ανασύρει από τις μικρές στιγμές που σημαδεύουν την ολοκλήρωση της κάθε εκδοτικής προσπάθειας, τα μεγάλα εκείνα ρεύματα της ιστορίας των ιδεών που επέδρασαν καταλυτικά στη διαμόρφωση των συνειδήσεων στην Ευρώπη των νεοτέρων χρόνων. Η θρησκεία, η φιλοσοφία, η ιστορία, η πολιτική, οι φυσικές επιστήμες, τα κλασικά κείμενα, και βέβαια η λογοτεχνία, αν και υπό το μικροσκόπιο των εκάστοτε θρησκευτικών και πολιτικών λογοκριτών, αντιστάθηκαν στην πυρά και «ως φοίνικες» αναγεννιούνται ξανά και ξανά μέσα από τις στάχτες τους.
