Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου διοργανώνει την τέταρτη ομιλία του ετήσιου κύκλου διαλέξεων «Τηλεγόνεια». Οι διαλέξεις πραγματοποιούνται στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου, Αίθουσα Ανδρέα Πατσαλίδη, Φανερωμένης 86-90, Λευκωσία.
Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη, 24 Απριλίου 2013 και ώρα 7.00 μ.μ, με θέμα «Η μετάβαση από την ύστερη αρχαιότητα στην ισλαμική εποχή (7ος-9ος αιώνας). Από τη θεωρία της καταστροφικής εισβολής στην αόρατη κατάκτηση» και ομιλήτρια την Δρ Άννα Μπαλλιάν (Μουσείο Μπενάκη).
Η «Τηλεγόνεια» αποτελεί κύκλο επιστημονικών διαλέξεων, οι οποίες απευθύνονται στο ευρύ κοινό της Κύπρου, στα πλαίσια της δέσμευσης του Ανοικτού Πανεπιστημίου Κύπρου για την προώθηση της Διά Βίου Μάθησης, αλλά και του Ελληνικού Πολιτισμού. Στον κύκλο των διαλέξεων συμμετέχουν κορυφαία ονόματα του χώρου των Ελληνικών Γραμμάτων τόσο από την Κύπρο, όσο και από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Βεβαίωση παρακολούθησης θα χορηγείται σε άτομα που θα έχουν παρακολουθήσει τουλάχιστον τρεις διαλέξεις.
Χορηγός της φετινής σειράς διαλέξεων είναι ο Σύνδεσμος Υποτρόφων του Ιδρύματος
«Αναστάσιος Γ. Λεβέντης»
Πληροφορίες για τη πέμπτη διάλεξη:
Η μελέτη της τέχνης των δύο πρώτων ισλαμικών αιώνων πυροδοτήθηκε στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα με την ανακάλυψη και δημοσίευση μερικών εξαιρετικά σημαντικών μνημείων που τότε όπως και τώρα είχαν διατηρηθεί και διασωθεί, κάποια σχεδόν ανέπαφα. Τα μνημεία αυτά βρίσκονται στην ευρύτερη Συρία, ή Βilad al-Sham. Στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν οι πρωτοπόροι ταξιδιώτες και μελετητές θέτουν τις βάσεις του νέου τότε κλάδου της ισλαμικής αρχαιολογίας και ιστορίας της τέχνης, επικεντρώνονται σε αυτά τα μνημεία και στους πρώτους αιώνες του Ισλάμ, ουσιαστικά ανιχνεύοντας τη διαδικασία μεταστροφής και μετάβασης των επαρχιών της ανατολικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας από την ύστερη αρχαιότητα στην ισλαμική εποχή. Τα μνημεία αυτά είναι τα λεγόμενα «κάστρα της ερήμου». Στα αραβικά qasr (πλ. qusur) σημαίνει κάστρο ή έπαυλη (αγροτική έπαυλη) υψηλών προδιαγραφών αλλά μπορεί να είναι και ένας μικρότερος οικισμός ή ένα περιφραγμένο κτήμα. Από την εποχή της ανακάλυψής τους έως και σήμερα, τα «κάστρα της ερήμου» έχουν γίνει αντικείμενο έντονης μελέτης και επιστημονικής αντιπαράθεσης. Ανατρέχοντας στις κυρίαρχες τάσεις της επιστήμης για τη γέννηση της ισλαμικής τέχνης, διαφωτίζονται οι δρόμοι της σύγχρονης έρευνας και διευκρινίζονται οι διάφορες απόψεις για τον χαρακτήρα, τη γεωγραφική κατανομή και τις χρήσεις των λεγόμενων «κάστρων της ερήμου».
H Δρ Α. Μπαλλιάν σπούδασε στην Αθήνα και το Λονδίνο και είναι διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Birmingham, (Centre for Byzantine, Ottoman and Modern Greek Studies). Εργάζεται επί χρόνια στο Μουσείο Μπενάκη ως επιμελήτρια της συλλογής μεταβυζαντινής αργυροχοΐας και υφασμάτων. Σημείο σημαντικό στη σταδιοδρομία της είναι η δημιουργία του Μουσείου Ισλαμικής Τέχνης στην Αθήνα, παράρτημα του Μουσείου Μπενάκη, του οποίου διετέλεσε επικεφαλής επιμελήτρια και διευθύντρια. Οι δημοσιεύσεις της περιλαμβάνουν βιβλία και άρθρα γύρω από την εκκλησιαστική αργυροχοία της ύστερης βυζαντινής και της μεταβυζαντινής περιόδου, την ισλαμική μεταλλοτεχνία, την αρμενική και οθωμανική μεταλλοτεχνία και τις σχέσεις τους με την ευρωπαϊκή και μεταβυζαντινή τέχνη, τις ανταλλαγές ανάμεσα στο Βυζάντιο και το Ισλάμ σε επίπεδο διακρατικών σχέσεων αλλά και υλικού πολιτισμού. Επίσης έχει επιμεληθεί εκθέσεων και των καταλόγων τους, και συμμετέχει ως επιστημονικός συνεργάτης και σύμβουλος σε εκθέσεις εξωτερικού.
